طراحي الگوي فرهنگ شهروندي اسلامي –ايراني مبتني بر روش فراتركيب و راهكارهايي براي توسعۀ آن

با ورود به هزاره سوم، فرهنگ شهروندي به منزله مقوله‌اي نوين و پرمناقشه بين صاحب‌نظران جامعه‌شناسي و ديگر حوزه‌هاي وابسته پديدار شد. ازين‌رو، در ساليان اخير انديشمندان الگوهاي متعددي از فرهنگ شهروندي براي جامعه مدني غرب ارائه داده‌اند كه اين مدل‌ها با مباني اسلامي‌ـ ايراني جامعه ايران سازگاري چنداني ندارد. بر اين اساس، پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوي فرهنگ شهروندي مبتني بر مباني اسلامي‌ـ ايراني و بر مبناي مطالعه‌اي توصيفي‌ـ اكتشافي با رويكردي توسعه‌اي‌ـ كاربردي انجام شد. جامعه آماري پژوهش براي سنجش اعتبار محتوايي مدل شامل خبرگان و متخصصان فعال در حوزه فرهنگ و حقوق شهروندي در كشور بود. نمونه آماري به روش هدفمند قضاوتي به تعداد 15 نفر انتخاب شد. ابزار گردآوري داده‌ها شامل مطالعات عميق كتابخانه‌اي و پرسشنامه خبرگاني بود. در نهايت، در اين پژوهش، مبتني بر روش هفت‌مرحله‌اي فراتركيب، الگوي فرهنگ شهروندي بر اساس مباني اسلامي‌ـ ايراني ارائه شد كه شامل سه بُعد حقوقي و وظيفه‌اي و ارزشي شهروندي و سيزده مؤلفه اصلي است. همچنين، در پايان، راهكارهاي توسعه و ارتقاي فرهنگ شهروندي اسلامي‌‌ـ ايراني ارائه شده است.