اثر روش‌هاي خاك‌ورزي و كاشت بر ويژگي‌هاي فيزيكي خاك، عملكرد دانه و راندمان تبديل برنج (.Oryza sativa L) رقم هاشمي

به منظور بررسي اثر روش هاي خاك ورزي وكاشت بر ويژگي هاي خاك، عملكرد دانه و خصوصيات تبديل برنج، آزمايشي به صورت كرت هاي خرد شده در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در دو سال زراعي 1396 و 1397 در موسسه تحقيقات برنج كشور (رشت) اجرا شد. تيمارهاي آزمايشي شامل روش هاي خاك ورزي در سه سطح؛ روتاري تراكتوري، خاك همزن مرسوم تيلري و پادلر دوار تيلري، به عنوان عامل اصلي و روش هاي كاشت در سه سطح؛ نشاكاري دستي، نشاكاري با ماشين نشاكار و كاشت مستقيم بذر در خاك غرقاب، به عنوان عامل فرعي بودند. نتايج تجزيه واريانس مركب داده ها نشان داد كه تيمارهاي خاك ورزي اثر معني داري بر عمق نفوذ مخروط سقوطي و چگالي خاك داشتند. بيشترين عمق نفوذ مخروط سقوطي (10.86 سانتي متر) و كمترين چگالي ظاهري (0.86 گرم بر سانتي متر مكعب) در خاك ورزي با روتاري تراكتوري بدست آمد. نتايج نشان داد كه صفات ارتفاع بوته (144.01 سانتي متر) و تعداد پنجه (344 پنجه در مترمربع) در كاشت مستقيم بذر به طور معني داري بيشتر از روش هاي كاشت نشاكاري ماشيني و دستي بود. بالاترين شاخص برداشت و مقاومت فشاري (به ترتيب 49.2 درصد و 5.73 نيوتن) در نشاكاري ماشيني بدست آمد كه تفاوت معني داري با كاشت مستقيم بذر و نشاكاري دستي داشت. حداكثر تعداد خوشه در متر مربع در كاشت مستقيم بذر (288 خوشه در متر مربع) و نشاكاري ماشيني (284 خوشه در متر مربع) بدست آمد كه با نشاكاري دستي (261 خوشه در مترمربع) تفاوت معني داري داشت. روش هاي خاك ورزي، كاشت و برهمكنش آنها اثر معني داري بر ميزان دانه هاي سالم، خرد و راندمان تبديل نداشتند. نتايج اين آزمايش نشان داد كه در خاك ورزي با استفاده خاك همزن هاي تيلري و روش هاي كاشت نشاكاري ماشيني و كاشت مستقيم بذر مي توان علاوه بر حفظ ويژگي هاي فيزيكي خاك، عملكرد دانه مناسبي در برنج بدست آورد.