تأثير تنش خشكي و سلنيوم بر برخي خصوصيات رشدي و فيزيولوژيكي پياز (.Allium cepa L) توده‌ي زرد اصفهان

سلنيوم به‌دليل داشتن خواص آنتي اكسيداني و فيزيولوژيكي به‌عنوان يك عنصر ميكرو در نظر گرفته مي‌شود. نقش مثبت سلنيوم در كاهش تأثيرات شديد تنش هاي محيطي مختلف در گياهان، هنوز ناشناخته بوده و نياز به بررسي دارد. در اين تحقيق تأثير سلنيوم بر افزايش تحمل به خشكي پياز توده‌ي زرد اصفهان به‌صورت آزمايش فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي مورد بررسي قرار گرفت. در شرايط گلخانه‌اي، فاكتور اول شامل تنش خشكي در سه سطح (صفر، 50 و 25 % ظرفيت زراعي) و سطوح مختلف سلنيوم در سه سطح (صفر، 5 و 10 ميلي‌گرم بر ليتر سلنات سديم) بود. محلول‌پاشي برگي سلنيوم طي دو مرحله، مرحله‌ي اول محلول‌پاشي در زمان شروع تنش (مرحله‌ي شروع توليد سوخ) و مرحله‌ي دوم دو هفته پس از شروع تنش (مرحله‌ي توسعه سوخ) انجام شد. در هر سه سطح تنش خشكي، با افزايش غلظت سلنيوم ارتفاع دانه رست (62.66 سانتي‌متر)، تعداد برگ (11.66) و وزن تر (36.82 گرم) و خشك سوخ پياز (4.66 گرم) افزايش يافت. برخلاف تنش خشكي، سلنيوم خصوصيات فيزيولوژيكي (فنل كل، فلاونوئيد، قند محلول كل، محتواي نسبي آب برگ و هدايت روزنه‌اي) پياز را افزايش داد. افزايش رشد پياز در شرايط تنش خشكي به خاصيت آنتي‌اكسيداني سلنيوم نسبت داده مي‌شود. با توجه به اين‌كه سلنيوم در غلظت‌هاي بالا به‌عنوان اكسيدان عمل كرده و رشد را كاهش مي‌دهد، غلظت 10 ميلي‌گرم بر ليتر سلنيوم مشكلي براي پياز نداشت و باعث افزايش رشد دانه رست و سوخ پياز شد. بر اساس نتايج اين تحقيق، استفاده از سلنيوم مي‌تواند سيستم دفاعي آنتي‌اكسيداني را در شرايط تنش خشكي بهبود بخشد.