نقش عوامل انسـاني در الگوي پيشنهـادي توزيع عادلانه امكانات درماني در سازمان تامين اجتماعي

Identification of Human Factors Affecting the Equitable Distribution of Health and Medical Facilities in the Social Security Organization

زمينه: تمام افراد جامعه بايستي دسترسي عادلانه به امكانات بهداشتي و درماني داشته باشند. عدم تامين و توزيع نيروي انساني متخصص يكي از عوامل اصلي ايجاد كننده نابرابري در خدمات بهداشتي و درماني است. اين پژوهش با هدف شناسايي عوامل انساني موثر بر توزيع عادلانه امكانات بهداشتي و درماني در سازمان تامين اجتماعي انجام گرفته است. روش كار: اين مطالعه به شيوه‌ي توصيفي - تطبيقي و به صورت مقطعي انجام گرفت. جامعه آماري شامل 415 نفر از كارشناسان و روساي مراكز درماني سازمان تامين اجتماعي بود كه بصورت تصادفي انتخاب گرديدند. ابزار گردآوري داده‌ها، پرسشنامه و تجزيه و تحليل داده‌ها توسط نرم افزار SPSS نسخه 21 و با استفاده از آمار توصيفي و بهره‌گيري از تحليل عامل اكتشافي انجام شد. يافته‌ها: بر اساس اين پژوهش سه عامل امكان تامين پزشك، نيروي تخصصي غير پزشك و نيروي تخصصي با جنسيت زن بعنوان عوامل انساني موثر بر توزيع عادلانه امكانات درماني در سازمان تامين اجتماعي شناسايي گرديد. نتيجه‌گيري: با توجه به اينكه يكي از مهمترين اهداف نظام سلامت، توزيع عادلانه امكانات بهداشتي و درماني مي‌باشد و از طرفي تامين نيروي انساني مخصوصاً تامين پزشك، كليدي‌ترين عامل در چرخه توزيع امكانات بهداشتي و درماني بوده و عدم تامين نيروي انساني متخصص منجر به ناكارآمدي ساير منابع فيزيكي، مالي و تجهيزاتي مي‌گردد، بنابراين توجه به هنگام و بررسي امكان تامين نيروي انساني متخصص پيش شرط تصميم‌گيري جهت تخصيص ساير امكانات درماني به مناطق مختلف بعنوان ضرورتي اجتناب‌ناپذير مي‌باشد.

Background: All people in the community must have fair access to health facilities. Failure to supply and distribute specialized human resources is one of the main causes of inequality in health services. This study aimed to identify the human factors affecting the equitable distribution of health and medical facilities in the Social Security Organization. Methods: This study was conducted as descriptive-comparative and cross-sectional. The statistical population included 415 experts and heads of health centers of Social Security Organization who were randomly selected. Data gathering tool, questionnaire and data analysis were performed by SPSS 21 using descriptive statistics and exploratory factor analysis. Results: Based on this research, three factors were found to be possible for the provision of physician, non-doctor specialist force and specialized staff with female gender as a human factor affecting the fair distribution of health facilities in the Social Security Organization. Conclusion: Considering that one of the most important goals of the health system is the fair distribution of health facilities and, on the other hand, supplying manpower, especially the medical provider, is the key factor in the distribution cycle of health facilities and the lack of human resources leads to inefficiency of other resources namely physical, financial, and equipment, therefore, attention to time and the possibility of providing expert human resources is the prerequisite for making decisions for the allocation of other treatment facilities to different regions as an unavoidable necessity.