بررسي ويژگي هاي هيدروژئوشيميايي آب زيرزميني آبخوان دشت نقده و شاخص آلودگي فلزات سنگين (HPI)

دشت نقده واقع در قسمت جنوب‌غربي درياچه اروميه داراي منابع آبي مناسب مي‌باشد. طي ساليان اخير، توسعه كشاورزي و افزايش واحدهاي صنعتي همراه با دفع نامناسب فاضلاب‌هاي شهري، صنعتي و كشاورزي به رودخانه گدار، احتمال آلودگي آب زيرزميني را افزايش مي‌دهد. به منظور پايش منابع آب زيرزميني اين دشت درتيرماه سال آبي 96-1395، تعداد 33 نمونه آب از چاه‌هاي بهره‌برداري جمع‌آوري گرديد و پارامترهاي هيدروشيميايي و غلظت عناصر اصلي، فرعي و فلزات سنگين (Fe، Mn، Zn، Al، As و Cr) آنها اندازه‌گيري شد. به منظور شناسايي منشأ فلزات سنگين و منابع آلودگي زمين‌زاد و انسان‌زاد مرتبط با آنها، از دياگرام‌هاي هيدروشيميايي، آناليزهاي آماري، نقشه‌هاي توزيع مكاني و تفاسير زمين‌شناسي استفاده گرديد. نتايج نشانگر بالا بودن مقادير برخي پارامترها همچون EC، و فلزات سنگين Fe، Mn وAl نمونه‌هاي آب زيرزميني از مقدار استاندارد بين‌المللي (WHO) است. شاخص آلودگي فلزات سنگين (HPI) به منظور شناخت كيفيت كلي منابع آب زيرزميني، بر پايه غلظت 6 فلز سنگين مورد استفاده قرار گرفت. نتايج رده‌بندي نشان دهنده كيفيت مناسب 70 % نمونه‌ها و كيفيت نامناسب 30 % نمونه‌ها بوده است. شاخص HPI كلي دشت نقده 23.24 بود كه پايين‌تر از مقادير بحراني آن (100) مي‌باشد. همچنين بيشترين شاخص آلودگي نقاط نمونه‌برداري شده با مقادير 161، 220، 871 به عنوان تهديدي براي سلامت انسان محسوب مي‌گردد. غلظت بالاي فلزات سنگين مي‌توان مرتبط با انحلال سازندهاي زمين‌شناسي، استخراج معدن سنگ آهن، فعاليت واحدهاي صنعتي و تغليظ عناصر در آب زيرزميني در نتيجه تبخير بالا در مناطق با عمق كم سطح ايستابي باشد.