عوامل تعيين‌كننده مخارج دفاعي در ايران

هدف از اين مطالعه بررسي عوامل تعيين‌كننده هزينه نظامي در ايران با استفاده از مدل تقاضاي هزينه‌هاي نئوكلاسيكي است. براي اين منظور از آخرين آمار در دسترس در سال 1396 براي دوره زماني 47 سال استفاده گرديده است. دراين‌ارتباط، تأثير متغيرهاي كلان اقتصادي اعم درآمد سرانه، درآمد نفت، هزينه غيرنظامي دولت، نرخ ارز واقعي و متغيرهاي سياسي و استراتژيك ازجمله سطح دموكراسي، جنگ و مناقشه با استفاده از روش خود رگرسيون با وقفه‌هاي توزيعي (ARDL) بررسي شده است. نتايج نشان مي‌دهد كه متغيرهاي درآمد نفت و هزينه غيرنظامي دولت، تأثير مثبت و معني‌دار و متغير سرانه توليد ناخالص داخلي، تأثير منفي روي هزينه نظامي دارند. سطح دموكراسي در كوتاه‌مدت، تأثير مثبت و در بلندمدت، تأثير منفي بر هزينه نظامي دارد و نرخ ارز واقعي در كوتاه‌مدت، تأثير منفي و در بلندمدت، تأثير مثبت روي هزينه نظامي دارد. همچنين، مناقشات منطقه‌اي به‌عنوان متغير مجازي، تأثير مثبت و معني‌داري روي هزينه نظامي دارد. در كل، مي‌توان نتيجه گرفت كه عوامل مؤثر بر هزينه نظامي در ايران فقط اقتصادي نيستند و براي بررسي ميزان هزينه نظامي، بايد شرايط سياسي و استراتژيكي و حتي شرايط جغرافيايي نيز در نظر گرفته شوند.