رابطه «عبد و ربّ» به مثابه يك راهكار تربيت اخلاقي

تربيت اخلاقي يكي از موضوعات ارزشمندي است كه مكاتب گوناگون با رويكردهاي مختلف به آن پرداخته‌اند. قرآن كريم نيز با توجه به مباني و اهداف اين موضوع از منظر خود، راهكارهايي را براي تربيت اخلاقي ذكر كرده است. در اين تحقيق سعي شده است با روش توصيفي ـ تحليلي، به تبيين رابطۀ عبد و ربّ در قرآن پرداخته و آن را به عنوان يك راهكار تربيت اخلاقي مطرح كند. بر اساس اين تحقيق، پذيرش رابطۀ عبد و ربّ به عنوان اساسي‌ترين رابطۀ انسان و خدا از طرف انسان، به تربيت اخلاقي او منجر مي‌شود. تبيين اين مطلب را بايد در مؤلفه‌هاي به دست‌آمده از رابطه عبد و ربّ مثل مالكيت، تربيت‌كننده، تدبيرگر، حكم‌كننده بر اساس علم و حكمت، قدرت مطلق ربّ و دعا كردن و اطاعت محض عبد و نمودهاي اين اطاعت و همچنين ثمرۀ اين رابطه يعني تقوا پيگيري كرد. لذا قرآن بر اساس رابطۀ عبد و ربّ، براي پذيرش اين رابطه از طرف انسان و در نتيجه تربيت اخلاقي او، روش‌هايي مانند اثبات ربوبيت خداوند و عبد بودن انسان براي متربي، توجه دادن متربي به مظاهر ربوبيت خداوند در هستي و جان آدمي و دعوتِ متربي به تقوا بر اساس رابطۀ عبد و ربّ را به كار برده است.