اثربخشي درمان شناختي - رفتاري هيجان مدار بر سازگاري اجتماعي و اجتناب تجربي در جانبازان داراي نقص عضو

Effect of Emotion-focused Cognitive Behavioral Therapy on Social Adjustment and Experiential Avoidance in Iranian Disabled Veterans

ناسازگاري اجتماعي و اجتناب تجربي با بسياري از اختلالات و مشكلات رفتاري مرتبط است. با توجه به اهميت اين امر پژوهش حاضر با هدف اثربخشي درمان شناختي-رفتاري هيجان مدار بر سازگاري اجتماعي و اجتناب تجربي در جانبازان داراي نقص عضو انجام گرفت. مواد و روش ­ها: طرح پژوهش حاضر نيمه آزمايشي از نوع پيش آزمون- پس آزمون با گروه آزمون و گروه كنترل انجام گرفت. نمونۀ مورد مطالعه شامل تعداد 40 نفر جانباز داراي نقص عضو كه در نيمه دوم سال 1397 تحت حمايت بنياد شهيد شهرستان گيلان غرب بودند و با روش نمونه­ گيري در دسترس انتخاب شدند و در گروه ­هاي آزمون و كنترل به صورت تصادفي جايگزين شدند. براي جمع­ آوري داده­ ها، از پرسشنامه ­هاي اطلاعات جمعيت شناختي، سازگاري اجتماعي پيكل و پرسشنامه پذيرش و عمل باند استفاده شد. داده­ هاي جمع ­آوري شده نيز با استفاده از آزمون كواريانس مورد تحليل قرار گرفت. يافته ­ها: نتايج تحليل كواريانس نشان داد كه بعد از تعديل نمرات پيش آزمون، ميزان ميانگين نمرات اجتناب تجربي در گروه درمان شناختي-رفتاري هيجان مدار به طور معني­ داري پايين­ تر از گروه كنترل است (0/05>P). همچنين در گروه درمان شناختي-رفتاري هيجان مدار ميزان ميانگين نمرات سازگاري اجتماعي به طور معني­داري پايين ­تر از گروه كنترل است (0/05>P). بحث و نتيجه ­گيري: درمان شناختي-رفتاري هيجان مدار با تأكيد بر اصلاح شناخت­ هاي تحريف شده و آموزش رفتارهاي جديد، درك آگاهي هيجان، فهم هيجان و تنظيم هيجان بر افزايش سازگاري اجتماعي و كاهش اجتناب تجربي در جانبازان داراي نقص عضو مؤثر است.

Lack of social adjustment and experiential avoidance is attributed to many disorders and behavioral problems. The current study aimed at determining the effect of emotion-focused cognitive behavioral therapy (ECBT) on social adjustment and experiential avoidance in Iranian disabled veterans. Materials and Methods: The current semi-experimental study with the case and control groups and pretest and posttest design was conducted on 40 Iranian disabled veterans covered by Bonyad Shahid of Gilan-e-gharb City in 2018. The subjects were selected by convenience sampling method. The demographic information, the Paykel social adjustment, and the Bond acceptance and action questionnaires were employed for data collection. Data were analyzed using MNCOVA. Results: The obtained results showed a significant decrease in the mean score of experiential avoidance in the training group after receiving ECBT compared with the control group (P<0.05). Also, the mean score of social adjustment was significantly lower in the intervention group after receiving the treatment compared with that of the control group (P<0.05). Discussion and Conclusion: ECBT was effective with the emphasis on correcting distorted cognition and teaching new behaviors, understanding excitement, understanding emotion, and adjusting excitement to increase social adjustment and reduce experiential avoidance in disabled veterans.