نقش استراتژي توسعه شهري در جمعيت‌پذيري حاشيه شهر مشهد

چكيدهتوسعه فيزيكي شتابان و نامتعادل شهرها، پيامدهاي نامطلوب اقتصادي، اجتماعي و كالبدي به همراه داشته كه يكي از مهم‌ترين پيامدهاي آن افزايش اسكان غيررسمي و تشديد ناپايداري اجتماعي و اقتصادي است. يكي از رويكردها جهت مواجهه با اين پديده، استراتژي توسعه شهري (CDS) است. اين‌رويكرد با بهره‌گيري از مدل‌هاي برنامه‌ريزي استراتژيك، دامنه‌ وسيعي از مسائل مديريتي، اجتماعي، اقتصادي، زيست‌محيطي و كالبدي شهرها را در برمي‌گيرد. از اين‌رو، هدف پژوهش حاضر شناسايي ميزان تحقق‌پذيري اصول اساسي استراتژي توسعه شهري در شهر مشهد و اولويت‌بندي نقش و تأثير هريك از اين اصول بر جمعيت‌پذيري حاشيه شهر مشهد مي‌باشد. بنابراين از روش توصيفيتحليلي جهت مطالعه بافت‌هاي حاشيه شهر مشهد استفاده شد و با بهره‌گيري از اطلاعات موجود، شاخص‌هاي تشديدكننده جمعيت‌پذيري (ابعاد اقتصادي، مهاجرت، مسكن و ابعاد اجتماعي) شناسايي گرديد و با تجزيه و تحليل نارسايي اصول استراتژي توسعه شهري (قابليت زندگي، رقابت‌پذيري، بانك‌پذيري و حكمروايي شهري) كه موجبات جمعيت‌پذيري حاشيه شهر مشهد را فراهم نموده است، ميان چهار اصل اساسي CDS و عوامل عمده جمعيت‌پذيري حاشيه شهر از طريق تكنيك دلفي به‌صورت ماتريس زوجي وزن دهي شده و از طريق تكنيك TOPSIS تجزيه و تحليل گشته است. نتايج و يافته‌ها نشان داد كه وضعيت معيارهاي استراتژي توسعه شهري در مشهد با ميانگين كلي 82/2 در وضعيت مطلوبي نبوده و نارسايي‌ها در اين معيارها موجبات جمعيت‌پذيري حاشيه شهر را فراهم نموده است. در بين شاخص‌هاي استراتژي توسعه شهري، بيشترين نارسايي به ترتيب در شاخص‌هاي حكمروايي خوب، قابليت زندگي، بانك‌پذيري و رقابت‌پذيري مي‌باشد.