پويايي اجراي حقوق بين‌الملل

امروزه حقوق بين‌الملل به‌عنوان حقوق ناظر بر رفتار تابعان جامعه بين‌المللي نقش‌آفريني مي‌نمايد. اجراي تعهدات بين‌المللي از چالش‌هاي مهمي است كه اين شاخه از حقوق با آن مواجه است. اجراي حقوق بين‌الملل را نبايد از شرايط ايجادي حقوق بين‌الملل دانست، بلكه ازجمله شرايطي است كه به اثرگذاري آن كمك مي‌نمايد و بايستي در همين چهارچوب به اين حقوق نگريسته شود. بي‌شك ضمانت‌اجراهاي حقوق بين‌الملل با حقوق داخلي قابل‌ِقياس نيست ولي اين دليلي بر فقدان ضمانت‌ِاجرا براي حقوق بين‌الملل نيست. حقوق بين‌الملل ازآن‌جهت كه حقوقي پوياست و سير تكاملي خود را طي مي‌نمايد، داراي ضمانت‌اجراهايي است كه با اين سير تحول پيش رفته است. سه دوره خودياري، خودمحدودسازي و عصر نظام‌هاي خودبسنده در اين سير تحول قابل‌مشاهده است كه مطالعه اجراي حقوق بين‌الملل از اين نگاه، كمتر صورت پذيرفته است. وجود هركدام از اين دوره‌ها مانع از اعمال ديگري نيست و صرفاً بيانگر سير تحول اجراي حقوق بين‌الملل است ولي آنچه كه پرواضح است اين مي‌باشد كه همچنان اراده دولت‌هاست كه در اجراي حقوق بين‌الملل اثرگذار است.