بررسي نقش سرمايۀ اجتماعي در شكل‌گيري الگوي ارتباطي بيمار بيماران مبتلا به سرطان، مغز و اعصاب و قلب و عروق در بيمارستان‌هاي شهر رشت

تاكنون پژوهش‌هاي فراواني موضوع رابطۀ پزشك – بيمار و اثر آن بر رضايت بيماران از درمان و كمك به بهبود بيماران را بررسي كرده‌اند؛ اما به رابطۀ سرمايۀ اجتماعي، به‌منزلۀ متغير مهم اجتماعي، با نوع رابطۀ بيماران با پزشكان توجه چنداني نشده است. به همين منظور در اين پژوهش‌ اين رابطه با استفاده از روش پيمايش از نوع توصيفي – مقطعي بررسي مي‌شود. در اين پژوهش‌ با استفاده از نظريه‌هاي سرمايۀ اجتماعي چلبي (1393)، بورديو (1986)، كلمن (1377) و پاتنام (1995)، سرمايۀ اجتماعي شبكه‌اي و تركيب آن با الگو‌هاي رابطۀ پزشك – بيمار، چارچوب نظري مناسبي براي بررسي موضوع پژوهش‌ فراهم شد. جامعۀ آماري پژوهش‌ را همۀ بيماراني (سرطان، مغز و اعصاب و قلب و عروق) تشكيل مي‌دهد كه در طول دورۀ پژوهش به بيمارستان‌هاي شهر رشت مراجعه مي‌كردند. براي نمونه‎‌گيري از روش نمونه‌گيري خوشه‌اي چندمرحله‌اي استفاده و درنهايت، 372 پرسش‌نامه‌ توزيع و جمع‌آوري شد. يافته‌هاي پژوهش نشان دادند بين متغيرهاي طبقۀ اجتماعي، سرمايۀ اجتماعي و ابعاد سرمايۀ اجتماعي يعني شبكۀ تعاملات، مشاركت در جامعۀ محلي، تعاملات شغلي و ارزش زندگي با متغير الگوي رابطۀ بيمار، رابطۀ مثبت و مستقيم وجود دارد. نتايج رگرسيون چندگانه نيز نشان مي‎‌دهند متغيرهاي ارزش زندگي، عامليت اجتماعي، مشاركت در جامعۀ محلي، طبقۀ اجتماعي و تعاملات شغلي 82.4 درصد متغير رابطۀ بيمار را تبيين مي‌كنند. نتايج تحليل مسير نيز نشان دادند متغير مشاركت در جامعۀ محلي، بالاترين اثر مستقيم (0.520) را بر الگوي رابطۀ بيمار دارد؛ اما متغير ارزش زندگي در مجموع با اثر مستقيم و غيرمستقيم (0.824)، بالاترين سهم را در تبيين واريانس الگوي رابطۀ بيمار دارد.