اثر آرايش كاشت بر صفات فنولوژيكي و مرفولوژيكي آفتابگردان در منطقه زهك سيستان

The effect of planting pattern on phenological and morphological traits of sunflower in Zahak region, Sistan, Iran

مطالعه حاضر به منظور تعيين اثر آرايش كاشت بر برخي صفات فنولوژيكي و مورفولوژيكي آفتابگردان در سال زراعي 94-1393 به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك­ هاي كامل تصادفي با سه تكرار در ايستگاه تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي شهرستان زهك به اجرا در آمد. تيمارهاي آزمايش شامل فاصله بين رديف­ هاي كاشت در چهار سطح 30، 40، 50 و 60 سانتي ­متر و فاصله بين بوته­ ها روي رديف كاشت به عنوان عامل دوم در چهار سطح 10، 15، 20 و 25 سانتي­ متر در نظر گرفته شدند. اثر فاصله بين رديف­ هاي كاشت بر كليه صفات مورفولوژيكي و فنولوژيكي مورد مطالعه به غير از تعداد برگ در بوته و تعداد روز تا شروع گلدهي معني ­دار بود. اثر فاصله روي رديف كاشت بر كليه صفات مورد بررسي معني­داري بود. اثرات متقابل فاصله بين و روي رديف تنها در تعداد برگ معني­ دار بود. با افزايش تراكم رسيدگي فيزيولوژيكي و روز تا شروع گلدهي افزايش و طول دوره گلدهي كاهش يافت. قطر ساقه و طبق و نيز ارتفاع گياه با افزايش فاصله بين رديف و روي رديف روند صعودي پيدا كرد. تراكم مطلوب كشت با مدنظر قرار دادن فاصله بين رديف 60 سانتي­ متر و روي رديف 25 سانتي­ متر براي دست­يابي به حداكثر عملكرد در اين منطقه قابل توصيه مي­ باشد.

The current study was conducted to investigate planting pattern effect on some morphological and phenological traits of sunflower. The experiment was carried out based on randomized complete block design in factorial with three replications at the Agriculture and Natural Resources Research Station, Zahak, Sistan, Iran in 2014-2015. Experimental factors were consisted as interspacing planting rows of 30, 40, 50, 60 cm and inter-spacing planting rows of 10, 15, 20, 25 cm. The effects of inter-spacing planting rows on all morphological and phenological traits except number of leaves per plant and days to flowering were significant. The effect of inter-spading planting rows was significant on all traits. Interaction of inter- and intra-spacing planting rows was significant only in number of leaves. Increasing in density caused maturity and flowering enhancement and decreased flowering period. Stem and head diameter and plant height increased by intra- and inter spacing planting rows increment. Optimal planting density would be 60 cm as inter- and 25 cm as intra spacing rows to achieve maximum yield in sunflower in this region.