بررسي ويژگي هاي كيفي ميوه، ميزان عناصر برگ و عملكرد در شش رقم تجاري پسته پيوند شده روي پايه كشت بافتي بادامي زرند

Investigation of qualitative characteristics, nutrient concentration and yield of six commercial pistachio cultivars on tissue culture of Badami-Zarand

درحال حاضر اغلب پايه هاي پسته در كشور بذري بوده و ناهمگني پايهها باعث اختلاف در ويژگي هاي كمي و كيفي درختان مربوط به هر رقم شده است. از آنجاييكه امكان تكثير پايههاي مقاوم پسته به صورت بذري ميسر نميباشد، لذا گسترش پايه هاي كشت بافتي و نيز بررسي سازگاري ارقام تجاري با اين پايهها، ضرورتي اجتناب ناپذير در توسعه باغهاي پسته است. هدف از اين پژوهش، بررسي و مقايسه ويژگيهاي كمي و كيفي ميوه، مقدار عناصر غذايي برگ و ميزان عملكرد شش رقم تجاري پسته پيوند شده روي پايه كشت بافتي رقم بادامي زرند بود. اين آزمايش در قالب طرح بلوكهاي كامل تصادفي با شش رقم پسته (كله قوچي، رضايي زودرس، فندقي، فروتني، اكبري و احمدآقايي) در سه تكرار در ايستگاه تحقيقات پسته كرمان اجراء شد. بر اساس نتايج تجزيه واريانس، در بين ارقام مورد مطالعه، رقم احمدآقايي از نظر ويژگيهاي كمي و كيفي ميوه و ميزان عملكرد داراي بيشترين مقادير بود. بهطوريكه اين رقم در مقايسه با اكبري، 43 درصد پوكي كمتر و نسبت به فروتني، 13 درصد خنداني بيشتر و نسبت به كله قوچي 67 درصد عملكرد بيشتري داشت و از سازگاري مطلوبتري با پايه كشت بافتي برخوردار بود. هرچند رقم احمدآقايي در همه عناصر حايز بيشترين غلظت بود ولي تنها در دو عنصر منيزيم و منگنز، اين اختلاف معنيدار بوده و به ترتيب 40 درصد و 35 درصد نسبت به رقم اكبري افزايش نشان داد. نتايج اين پژوهش نشان داد ميتوان با استفاده از پايه كشت بافتي بادامي زرند و پيوندك احمدآقايي در اقليم كرمان، به بيشترين و اقتصاديترين ميزان عملكرد رسيد.

Since now all pistachio rootstocks in most pistachio orchards are seed cultivation and heterogeneity causes differences in the qualitative and quantitative characteristics of each cultivar and it is also not possible to reproduce resistant rootstocks with seed cultivation. Therefore, use of tissue culture and research about compatibility of cultivars with tissue culture is inevitable necessity in the development of pistachio gardens. The aim of this study was comparison of quantitative and qualitative characteristics of pistachio nuts, leaf nutrients concentration and yield of six commercial pistachio cultivars (Kale-Ghochi, Rezaie-Zodras, Fandoghi, Forootani, Akbari and Ahmad-Aghaie) with tissue culture of Bademi Zarand. This experiment was carried out in a randomized complete block design with six pistachio cultivars in three replications at Kerman Pistachio Research Station. The results of variance analysis showed that Ahmad Aghaei had the best quality of nuts and quantity of yield. So that Ahmad Aghaie's blank percentage was 43% lower than Akbari and Ahmad Aghaie's splitting percentage was 13% more than Forootani and Aghaie’s yield was 67% more than Kale-Ghochi. Although Ahmad Aghaie had highest concentration of leaf nutrients but only Mg and Mn concentration were significant and 40% and 35% more than Akbari respectively. In fact, the best adaptability to the tissue culture belonged to Ahmad Aghaie cultivars. Therefore, it can be achieved to best quality and yield with using tissue culture with appropriate cultivars for each region.