بررسي پاسخ جوانه‌زني سه گونه گندمي چندساله Stipa caucasica ، Festuca valesiaca و Poa densa به تيمارهاي دود و حرارت

آتش سوزي به عنوان يك عامل مهم تغيير جوامع گياهي محسوب شده و باعث تغييرات پوشش گياهي در طولاني مدت مي شود. اثرات عوامل مختلف مربوط به آتش مانند دود و حرارت بر جوانه زني را مي توان با شبيه سازي آتش مورد بررسي قرار داد. در اين مطالعه نمونه هاي بذر سه گونه Stipa caucasica ، Festuca valesiaca وPoa densa جمع آوري شده از منطقه مورد مطالعه در پارك ملي گلستان در معرض تيمارهاي مختلف شبيه سازي دود (۱:۵۰۰، ۱:۱۰۰۰ و ۱:۲۰۰۰ نسبت حجمي مايع دود) و حرارت (۵۰، ۸۰ و ۱۰۰ درجه سانتي گراد) قرار گرفته و به مدت ۴۵ روز در ژرميناتور قرار داده شدند. جوانه زني گونه ها به صورت شمارش در ده دوره مختلف انجام و پارامترهايي نظير درصد جوانه زني و سرعت جوانه زني اندازه گيري شد. در بين تيمارهاي مختلف حرارتي اعمال شده بيش ترين ميزان سرعت جوانه زني در تيمار ۸۰ درجه و در گونه هاي F.valesiaca با مقدار a1/98±15 و در P.densa با مقدار a3/41±20 بود. اما بيش ترين درصد جوانه زني در تيمار بدون حرارت در دو گونه Festuca valesiaca وPoa densa و در تيمار مايع دود 1:2000 در گونه Stipa caucasica ، با مقادير 50، 99 و 15 درصد مشاهده شد. تيمارهاي مختلف دود تاثير معني داري بر جوانه زني نشان ندادند. معني دار بودن تاثير تيمارهاي حرارت به دليل حساسيت گونه ها به دماهاي بالاتر مي باشد. بنابراين آگاهي از نوع پاسخ گونه هاي مختلف مي تواند در برنامه هاي اصلاحي و مديريتي مرتع در مناطقي كه مستعد آتش سوزي هستند و يا زماني كه امكان ايجاد آتش سوزي در مرتع جهت مطالعه فراهم نيست مفيد واقع شود.