تحليل ساختار اجتماعي و دانش بومي ايل محمدي سليماني شهرستان جيرفت

دانش بومي در تعامل و هماهنگي بوميان (روستائيان، كوچ نشينان، جنگل نشينان) با محيط پيرامون آنها بوجود مي آيد. از اين رو بوميان از طريق همسو و هماهنگ كردن خود با محيط به كسب دانشي نائل مي شوند كه چون خاص محيط آنان است به نام دانش بومي ناميده مي شود. در اين پژوهش سعي شده است ضمن معرفي ساختار اجتماعي عشاير محمدي سليماني بخش اسفندقه شهرستان جيرفت به نقش دانش بومي، شناخت و بهره گيري از آن در بهبود وضعيت و شرايط اقتصادي و اجتماعي بهره برداران پرداخته شود. روش انجام اين پژوهش كيفي است، در اين روش ضمن انجام مصاحبه هاي عميق و جمع آوري اطلاعات، سؤالات محوري در خصوص استفاده از مراتع تعيين شد. نتايج جمع بندي اظهارات مصاحبه شوندگان نشان مي دهد. بهره برداران مراتع باتوجه به آميزه هاي بومي مي توانند تقسيم مكاني پراكنش دام، محل هاي تأمين آب شرب گله و مسير حركت گله را به خوبي پيش بيني و تعيين نمايند. آنها همچنين مي توانند با چراي دام در شب، چراي تناوبي، مدت توقف دام، از تمام قسمت هاي يك محدوده عرفي به صورت يكنواخت استفاده نمايند. بر اساس نتايج اين تحقيق مشخص گرديد كه هر يك از افراد در ايل جايگاه خاصي داشته و وظايف خاصي را انجام مي دهد. در امر مديريت ايل، ايشوم و گله پنج نقش بزرگ طايفه، بزرگ تيره و سرايشوم، چوپان و رفيق تعريف شده است. آنها در سكونتگاه هايي زيست مي كنند كه ساخت خودشان بوده و از مصالح محلي ساخته شده كه از آن جمله مي توان به كپر، كوار و سياه چادر اشاره كرد. از آنچه كه گفته شد مي توان نتيجه گرفت كه ساختار مديريتي و دانش اكولوژيك بومي گله داران نقش مهمي در پايداري سرزمين ايفا مي نمايد و باتوجه به قدمت زياد شباني دركشور زنده نمودن بخش هاي از اين دانش كه امروزه مصداق هاي علمي آنها مشخص شده است، مي تواند مبنايي براي توسعه و معيشت پايدار در مراتع باشد.