اثر شدّت‌هاي مختلف چرا بر خصوصيات كمّي و كيفي اندام‌ هوايي درمنه دشتي (مطالعه موردي: مناطق قوشه و لوكه در استان سمنان)

به منظور بررسي اثر چرا با شدّت هاي متفاوت بر كميت و كيفيت علوفه اندام هوايي درمنه دشتي، نواحي قوشه و لوكه در استان سمنان انتخاب شد. در هر ناحيه سه منطقه با شدّت هاي چرايي متفاوت شامل منطقه مرجع (قرق)، كليد (چراي متوسط) و بحراني (چراي سنگين) انتخاب شد. در هر منطقه توليد در واحد سطح محاسبه و اقدام به نمونه برداري از اندام هوايي 15 پايه گياهي شد و نمونه ها به آزمايشگاه منتقل شد. نتايج در قوشه نشان داد؛ چراي سنگين بر مقدار پروتئين، فسفر، انرژي متابوليسمي، ماده خشك قابل هضم، ديواره سلولي بدون همي سلولز و توليد اثر معني دار دارد. چراي متوسط تأثيري بر توليد در واحد سطح و نسبت برگ به ساقه درمنه دشتي نداشت، ولي چراي سنگين موجب كاهش توليد (75 درصد)، درصد تاج پوشش (72 درصد) و نسبت برگ به ساقه (55 درصد) شد. حساس ترين پارامتر كيفي نسبت به چراي دام، پروتئين بود كه در هر دو تيمار چراي متوسط و سنگين كاهشي معني دار به ترتيب معادل 20 و 44 درصد نسبت به منطقه قرق داشت. نتايج در لوكه نشان داد چراي متوسط تأثيري بر هيچ يك از كميت هاي اندازه گيري شده نداشت. اما چراي سنگين منجر به كاهش معني دار پروتئين به ميزان 50 درصد شد. همچنين چراي سنگين منجر به كاهشي به ترتيب به مقدار 28 و 21 درصد در ميزان انرژي متابوليسمي و درصد ماده خشك قابل هضم، افزايش معني دار ديواره سلولي به ميزان 21 درصد و كاهش معني دار به ترتيب به ميزان 60، 43 و 56 درصد در مقادير متوسط پوشش تاجي، نسبت برگ به ساقه و توليد نسبت به تيمار قرق در اندام هوايي درمنه شد. نتيجه اين پژوهش نشان داد اگر چه چراي سنگين دام منجر به كاهش شديد كميت و كيفيت توليد در واحد سطح خواهد شد ولي چراي متوسط تأثيري منفي بر ويژگي هاي كمي و كيفي علوفه گونه درمنه دشتي نخواهد داشت.