تغييرات اثر رقابتي بوته بالشتكي Onobrychis cornuta در جهت‌هاي مختلف جغرافيايي و تحت تأثير آتش ‌سوزي‌ (مطالعه موردي پارك ملي گلستان)

عوامل زنده و غير زنده در تركيب و ساختار جامعه گياهي بسيار مؤثر مي باشند، از مهم ترين عوامل زنده تسهيل و رقابت مي باشد كه در حضور عوامل غيرزنده مانند آتش و جهت جغرافيايي تغيير پيدا مي كنند. اين مطالعه به منظور بررسي اثر جهت و آتش سوزي بر پوشش زير گونه Onobrychis cornuta در علفزار هاي كوهستاني انجام شده است. براي اين منظور در هر يك از جهت هاي شمالي و جنوبي و نيز منطقه سوخته و شاهد تعداد 25 پايه اسپرس و 25 پايه بوته سوخته اسپرس انتخاب و براي مقايسه با فضاي بيرون به همان تعداد در بيرون بوته به صورت جفتي پلات (در مجموع 200 پلات) انتخاب شد. براي تعيين مهم ترين عامل تأثير گذار بر توزيع گونه ها از مدل خطي تركيبي عمومي و براي مقايسه ميانگين ها از آزمون تي غيرجفتي استفاده شد. بر اساس نتايج به دست آمده براي پوشش بيرون بوته، جهت در مقدار پوشش كل گونه ها (P 0.01،16.57=F) تأثير بيش تري داشت. در مورد گروه هاي كاركردي نيز جهت مهم ترين عامل براي گروه هاي گندميان چندساله و بوته اي ها بود. همچنين آتش سوزي در پهن برگان يكساله، گياهان بالشتكي و ژئوفيت ها بيش ترين تأثير را داشت. اما براي پوشش زير بوته، جهت دامنه و اثر متقابل جهت و آتش به ترتيب بيش ترين تأثير را بر مقدار پوشش كل گونه ها داشتند (P 0.05،4.76=F وP 0.05،5.94=F) و در مورد گروه هاي كاركردي، جهت مهم ترين عامل براي گروه گندميان چندساله و آتش عامل اصلي پراكنش پهن برگان يكساله و گياهان بالشتكي، مي باشد.