اثر تنش كم آبي بر كيفيت و كميت علوفه دو رقم سورگوم علوفه اي در منطقه جيرفت

Effect of drought stress on quantitative and qualitative traits of two forage sorghum cultivars in Jiroft region

به منظور تعيين اثر سطوح تنش خشكي بر عملكرد كمي و كيفي دو رقم سورگوم علوفه­اي در منطقه جيرفت، آزمايشي به صورت كرت­هاي خردشده در قالب طرح پايه بلوك­هاي كامل تصادفي با سه تكرار در سال 1393 انجام شد. سطوح آبياري به عنوان فاكتور اصلي با تأمين 100، 66 و 33% نياز آبي گياه و ارقام اسپيدفيد و پگاه به عنوان فاكتور فرعي در نظر گرفته شدند. تنش آبياري اثر معني­داري بر تمام صفات مورد مطالعه از جمله وزن تر و خشك علوفه در هر دو رقم داشت. همچنين، تنش خشكي موجب كاهش عملكرد علوفه تر كل در سورگوم علوفه­اي گرديد. در شرايط تنش شديد 47 و متوسط 17% افت عملكرد نسبت به شرايط آبياري معمول ايجاد شد. رقم پگاه در هر دو شرايط تنش و بدون تنش آبي عملكرد بيشتري در مقايسه با رقم اسپيدفيد داشت. درصد پروتئين خام، درصد الياف خام و درصد خاكستر با كاهش اثر تنش خشكي و بهبود شرايط تأمين آب افزايش يافت. همچنين اين ويژگي­هاي كيفي در رقم پگاه بيش از رقم اسپيدفيد بود. در شرايطي كه منابع آبي به عنوان عامل محدود كننده در كشت و كار سورگوم علوفه­اي باشد، مي­توان با استفاده از ارقام مقاوم به خشكي و نيز كاهش دوره­هاي آبياري، به ويژه در دوره­هاي حساس رشد گياه، محصول علوفه مناسبي برداشت كرد.

To evaluation the effect of different drought stress levels on yield and yield components of two forge sorghum cultivars vic. Speedfeed and Pegah, an experiment was conduct in Agricultural and Natural Recourses Research Center of Jirof in 2014. Experimental design was split plot based on randomized complete block in three replications. The main plots were three irrigation levels including 33, 66 and 100% of plant water requirement and sub plots were forage sorghum cultivars. Drought stress affected significantly on all studied traits such as fresh and dry forage yield in both cultivars. Also, drought stress caused decrement in total fresh yield in forage sorghum. In intensive and moderate drought stress fresh forage yield decreased up to 47 and 17% comparing to normal irrigation, respectively. Pegah cultivar in both stressed and none-stressed conditions had higher yield than Speedfeed. Raw protein, fiber and ash percentage increased by improvement in drought stress condition. Also, these qualitative traits in Pegah were better than Speedfeed. In deficit water condition in forage sorghum cultivation, it is possible to use drought resistant cultivars and decreasing of irrigation intervals especially in sensitive plant stages and harvest higher amounts of forage yield