اثر پيش تيمار بذر بر شاخص هاي جوانه‌زني و محتواي رنگدانه هاي فتوسنتزي و كارتنوئيدي مرزه تابستانه تحت تنش شوري كلريد كلسيم

The effect of seed-priming on germination indices and photosynthetic and carotenoids pigments of summer savory under calcium chloride stress condition

جوانه­ زني مرحله‌اي مهم در استقرار گياهچه است و نقش كليدي در توليد گياهان دارد. تنش‌هاي شوري تهديدي جدي براي توليدات كشاورزي، عملكرد و مواد مؤثرۀ گياهان دارويي است. اين آزمايش به‌منظور بررسي اثرات پيش­ تيمار بذر بر شاخص­هاي جوانه‌زني گياه دارويي مرزه تحت تنش شوري كلريد كلسيم 40، 80 و 120 ميلي­مولار انجام گرفت. آزمايش بر پايه طرح كاملاً تصادفي به‌صورت فاكتوريل انجام شد. پيش­تيمارها شامل پيش­تيمار آبي، نيترات پتاسيم با غلظت 3/0% و جيبرليك اسيد با غلظت 500 قسمت در ميليون بودند كه به مدت 12 ساعت در دماي زير 15 درجه سلسيوس اعمال شدند. بهترين همگني زمان جوانه‌زني، بيشترين وزن‌تر و وزن خشك مرزه در پيش­تيمار با نيترات پتاسيم مشاهده شد. پيش­تيمار آبي بهترين نرخ جوانه‌زني و ضريب سرعت جوانه را داشت. با افزايش تيمار شوري به 120 ميلي­ مولار جوانه‌زني با 6/4 روز تأخير مواجه شد و نرخ جوانه‌زني به 22/0 جوانه در روز كاهش و گياهچه سالمي توليد نشد. به‌طوركلي، كاهش رشد و محتواي رنگدانه­ هاي فتوسنتزي و كارتنوئيدي مانند كلروفيل برگ در گياهچه مرزه در سطوح شوري 80 ميلي مولار به بالا رخ داد و موجب افت رشد گياه گرديد. بنابراين بر اساس پژوهش حاضر مي­توان از پيش­تيمار بذر با نيترات پتاسيم و يا جيبرليك اسيد را براي افزايش تحمل گياه به شوري در مرحله جوانه­زني و استقرار گياهچه استفاده نمود.

Germination is an important step in seedling establishment and plays a key role in plant production. Environmental stresses such as salinity are a serious threat to the production of agriculture products, yield and active ingredients of medicinal plants. This experiment was conducted to investigate the effects of seed priming on germination parameters of Satureja hortensis under calcium chloride salinity stress (control, 40, 80 and 120 mM). The experiment was conducted in a completely randomized design (CRD) with a factorial arrangement. The pre-primings including control, hydro-priming, KNO3 with concentration of 0.3 Percent and GA3 with concentration of 500 ppm for 12 hours at temperature below 15 °C was carried out. The best homogeneity of time germination, the highest fresh weight and dry weight of the Satureja plant were observed in primed with KNO3. Hydro-priming treatment had the best germination rate and germ velocity coefficient. By increasing the salinity treatment up 120 mM, the germination time was delayed to 4.62 days and the germination rate decreased to 0.22 g per day and no produced the normal seedling. Generally, the reducing in plant growth and content of photosynthetic pigments and carotenoid pigments such as chlorophyll of leaf seedlings occurred at high salinity levels (80 mM up) happened. Therefore, based on the present study, we can uses seed pre-treatment with potassium nitrate or gibberellic acid to increase plant tolerance to salinity in step germination and seedling establishment.