چكيده فارسي :
دسترسي به آب در بسياري از نقاط جهان محدود است و فرآيند خشكي بيشتر از هر عامل محيطي ديگري رشد گياه و توليد محصولات زراعي را محدود مي‌كند. به همين منظور در تحقيق حاضر صفات كمي و كيفي گياه گندم (Triticum aestivum) تحت تأثير قطع آب آبياري انتهاي فصل رشد، به صورت طرح اسپليت پلات در قالب بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در سال زراعي 96-95 در مزرعه تحقيقاتي در شهرستان بوكان مورد بررسي قرار گرفت، كه فاكتور اصلي محدوديت رطوبتي(S) شامل دو سطحS1 : شرايط بهينه رطوبتي و S2: محدويت رطوبتي با قطع آبياري در مرحله پر شدن دانه و در صورت وقوع بارندگي، جلوگيري از بارندگي به وسيله باران گير در مرحله پرشدن دانه بود. فاكتور دوم(C)، پنج نوع گندم آبي شامل لاينهاي 5-92 C و 4-91 C و ارقام ميهن، حيدري و پيشگام هستند. تيمار تنش در بلوك و ارقام و لاينهاي گندم داخل بلوك قرار گرفتند. تنش خشكي باعث كاهش صفات مورد بررسي از جمله تعداد دانه در سنبله، عملكرد دانه و بيولوژيك، وزن هزار دانه و شاخص برداشت شد. در بين آنها رقم حيدري بر بقيه ارقام برتري كامل و معني دار و در بعضي موارد برتري محسوسي داشت. مثلاً در وزن هزار دانه و تعداد دانه در سنبله رقم ميهن و از نظر تعداد سنبله در مترمربع رقم پيشگام بر بقيه ارقام برتري داشت. در شرايط تنش خشكي ارقام حيدري، ميهن و پيشگام نسبت به دو رقم ديگر برتري داشتند.
چكيده لاتين :
Access to water is limited in many parts of the world and the drought process is more than any other environmental factor is limiting plant’s growth and crop production. In this study, quantitative and qualitative traits of Triticum aestivum (Triticum aestivum) under irrigation at the end of the growing season, as a randomized complete block design with three replications, were conducted at a Research Field in Bukan County was studied. The main factor of moisture restriction (S) was two levels of S1: optimal moisture conditions and S2: Moisture constraint with irrigation cut off at the seed filling stage and in the event of rainfall, preventing precipitation by drainage during the filling stage. The second factor (C) is five types of wheat, including cultivars C92-5 and C91-4, Mihan, Heidari and pishgam. Tension treatments at the block and wheat cultivars in the block were placed. Drought stress reduced the traits (plant height, internode length, panicle length, number of seeds per spike, grain yield and biology, 1000 grain weight and harvest index). Among the cultivars used in this experiment, Heidari variety was superior to other cultivars in terms of traits, and in some cases, it had a significant superiority. For example, in the weight of a thousand seeds and number of seeds per spike, the cultivar Mihan and the number of spikes per square meter, the pioneer was superior to the rest of the cultivars. In conditions of drought stress, heydari, Mihan and pishgam cultivars were superior to the other two cultivars.
