كليدواژه :
گندم , عملكرد و اجزاي عملكرد , هيوميك اسيد , آبياري تكميلي , باكتري‌هاي PGPR
چكيده فارسي :
به منظور بررسي تاثير هيوميك اسيد و روش‌هاي مختلف بيوپرايمينگ بذر بر عملكرد و اجزاي عملكرد دانه گندم ديم رقم ايوان در شرايط آبياري تكميلي آزمايشي به صورت كرت‌هاي دوبار خرد شده در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در 3 تكرار در استان كرمانشاه انجام شد. آبياري شامل: ديم خالص (تيمار شاهد) و آبياري تكميلي در كرت اصلي، هيوميك اسيد شامل: عدم مصرف و مصرف در كرت فرعي و عامل بيوپرايمينگ بذر شامل: پرايم با قارچ مايكوريزا، پرايم با مخلوط باكتري PGPR، پرايم با فلاوباكتريوم، پرايم با مايكوريزا+PGPR، پرايم با مايكوريزا+ فلاوباكتريوم و عدم پرايمينگ در كرت فرعي فرعي قرار گرفت. اثر اصلي آبياري تكميلي، هيوميك اسيد و روش‌هاي بيوپرايمينگ بذر بر تمامي صفات معني‌دار شد. تيمار آبياري تكميلي بالاترين مقدار عملكرد دانه، عملكرد بيولوژيكي، شاخص برداشت (HI)، تعداد سنبلچه در سنبله، تعداد دانه در سنبله و ارتفاع بوته را به ترتيب با 139/3518، 5/10200 كيلوگرم در هكتار، 339/34 درصد، 944/12، 028/29 و 944/99 سانتي‌متر را بخود اختصاص داد. تيمار مصرف هيوميك اسيد بيشترين مقدار عملكرد دانه، عملكرد بيولوژيكي، شاخص برداشت (HI)، تعداد سنبلچه در سنبله، تعداد دانه در سنبله و ارتفاع بوته را به ترتيب با 778/3393، 278/10136 كيلوگرم در هكتار، 356/33 درصد، 444/12، 583/27 و 639/98 سانتي‌متر را داشت. تيمار بيوپرايم توام بذر با قارچ مايكوريزا و مخلوط باكتري‌هاي PGPR (Pseudomonas+Azospirillum+Azotobacter) بيشترين مقدار عملكرد دانه، عملكرد بيولوژيكي، شاخص برداشت، تعداد سنبلچه در سنبله، تعداد دانه در سنبله و ارتفاع بوته را به ترتيب با 167/3887، 25/10703 كيلوگرم در هكتار، 167/36 درصد، 5/14، 0/33 و 5/105 سانتي‌متر را داشت.
چكيده لاتين :
In order to investigate the effect of humic acid and different methods of seed priming on yield and yield components of rainfed wheat under supplemental irrigation conditions, a split split plot design in a randomized complete block design (RCBD) design with three replications in Kermanshah province. The irrigation factor consisted: pure raunfed and supplemental irrigation in the main plot; Humeic acid included: non-use and use in the subplot and seed biopriming including: prime with fungus Mycorrhiza, Prime with mixed of PGPR, Prime with Flavobacteriun, Prime with Mycorrhiza+PGPR, and Prime with Mycorrhiza+Flavobacteriun were sub-sub plots. The main effects of supplemental irrigation, humic acid and seed biopriming methods were significant on all traits. The supplementary irrigation treatment had the highest grain yield, biological yield, harvest index (HI), spikelet number per spike, seeds number per spike and wheat plant height, with 3518.139 kg ha-1, 10200.5 kg ha-1, 34.339 %, 12.944, 29.028 and 99.944 cm, respectively. Humeic acid treatment had the highest grain yield, biological yield, harvest index (GI), spikelet number per spike, seeds number per spike and plant height, with 3393.778 kg ha-1, 10136.278 kg ha-1, 33.356 %, 12.444, 27.583 and 639.98 cm, respectively. Between the different seed biopriming treatments, seed co-bioprime with mycorrhizal fungus and mixture of PGPR bacteria (Azotobacter + Azospirillum + Pseudomonas) had the highest grain yield, biological yield, harvest index (HI), spikelet number per spike, seeds number per spike and plant height was allocated with 3887.167 kg ha-1, 10703.25 kg ha-1, 36.167 %, 14.5, 33.0 and 105.5 cm, respectively.
