تأثير منابع زيست محيطي در آلودگي آب و رسوبات بستر رودخانه ناشي از انباشتگاه باطله هاي معادن آغ دره

Influence of environmental resources on water pollution and sediment of river bed caused by waste dump at Agh-Dareh mines

با توجه به معدني بودن ناحيه تكاب واقع در جنوب شرقي استان آذربايجان غربي از ايران و وجود زهآبهاي اسيدي توليد شده در معادن و انباشتگاه باطله هاي معدني و نيز وجود اليه ها و تشكلات مارني موجود در اطراف كه داراي قابليت نفوذ بااليي مي باشند، موجب ميگردد زهآب هاي توليد شده موجبات آزادسازي عناصر فلزي سنگين را فراهم آورد كه اثرات سوئي بر روي محيط زيست اطراف و طبيعتاً آب رودخانه هاي منطقه خواهند داشت. بررسيهاي انجام شده و نتايج تجزيه شيميايي نشان ميدهد كه در اثر فعاليت معادن موجود در منطقه، ميزان برخي عناصر در منطقه از حالت طبيعي خود خارج و ناهنجاريهاي زيست محيطي در منطقه ايجاد شده است. از سويي ديگر، بدليل ريزش هاي جوي و شرايط توپوگرافي منطقه، باعث نفوذ مواد شيميايي شده كه منتج به سرعت و تشديد آلودگي منطقه ميشود. بررسي نمونه هاي گرفته شده از دو بخش مختلف محل باطله ها نشان ميدهد كه آلودگي در منطقه از نوع شيميايي، عمدتاً با تركيبات آرسنيك، آنتيموان و جيوه بوده كه شدت آن در بخش جنوبي از رودخانه هاي واقع در منطقه بيشتر است. بيشترين بازتاب اين ناهنجاريها در رسوبات و آب منطقه به چشم ميخورد كه خاك كشاورزي نيز از اين آلودگيها متأثر شده است.. با شناخت نواحي و مناطق آلوده ميتوان با ارائه راهكارهايي چون، ايجاد بسترسازي مناسب براي احداث انباشتگاه هاي باطله و نيز كنترل و مهار پساب هاي حاصله با ايجاد حائلهاي بتني بر اين مهم فائق آمد.

As there are mines in Takab, an area situated in the southeast of western Azerbaijan- Iran, and the acidic canals produced in mines and waste dumps as well as layers and marl formations with high permeability around this area, the produced canals provide the conditions of releasing heavy metal elements which will bring about defects on the environment and the rivers of this area. The results of the chemical analyses and the studies indicate that mining activities have affected the natural situation of this area and they have also made several malformations in this area. On the other hand, the climatic rainfalls and the topographical conditions of this area have directed chemicals to penetrate into the area and rapidly contaminate there. Due to the samples taken from two distinct parts of the waste dump, it is indicated that the contamination in this area is mostly caused by chemicals containing arsenic, antihuman and mercury. The southern part of the rivers is highly contaminated. These malformations are mostly observed in sediments and the water of this area. In fact, the regional farming has been deeply affected. As a result, detecting the contaminated areas and proposing alternatives such as making suitable bedding for waste dump establishments and controlling the waste water by building concrete bulkheads can be considered as the most important solution to overcome the aforementioned proble