كليدواژه :
استان لرستان , حوزه وارك , روش EMP , فرسايش
چكيده فارسي :
فرسايش خاك از جمله نگراني‌هاي عمده محيط‌زيستي قرن حاضر مي‌باشد. آمارها نشان مي‌دهد فرسايش خاك در ايران چند برابر متوسط جهاني مي باشد، به طوري كه اين موضوع به معضلي اساسي براي محيط زيست و منابع طبيعي تبديل شده است. اين تحقيق با هدف بررسي عوامل موثر بر فرسايش‌پذيري حوزه وارك و پهنه‌بندي خطر آن با استفاده از روش EPM انجام گرفته است. بدين منظور ابتدا با بازديدهاي ميداني و مطالعه تصاوير ماهواره‌اي به بررسي فرسايش پرداخته شد. سپس لايه‌هاي اطلاعاتي شيب متوسط حوزه، حساسيت سنگ و خاك به فرسايش، كاربري اراضي و فرسايش مشاهده‌اي تهيه و در نهايت با وزن‌دهي به لايه‌هاي اطلاعاتي، نقشه حساسيت خطر فرسايش منطقه تهيه گرديد. نتايج پهنه‌بندي خطر فرسايش نشان داد كه به ترتيب 3/6، 2/55، 0/26، 1/3 و 4/9 درصد از مساحت منطقه در كلاس‌هاي خطر خيلي كم، كم، متوسط، شديد و خيلي شديد قرار دارد. نقشه پهنه‌بندي نشان مي دهد كه مناطق حساس به فرسايش در قسمت‌هاي جنوب غرب، شمال غرب و بخشي از شمال منطقه، منطبق بر بخش‌هاي فسيل‌دار و درز و شكاف‌دار آهك آسماري با شيب نسبتاً زياد، تمركز دارد. با توجه به بازديدهاي ميداني، بررسي دقت‌سنجي روش استفاده شده در تهيه نقشه پتانسيل خطر فرسايش در سطح حوزه وارك نشان مي‌دهد كه روش EPM از دقت نسبتاَ بالايي برخوردار است.
چكيده لاتين :
Soil erosion is one of the major environmental concerns of the present century. This issue has become a major problem to the environment and natural resources, so that statistics indicate that soil erosion in Iran is several times more than global average. This research was carried out with to investigate the factors affecting the Varak area erosion and its risk zonation using the EPM method. For this purpose, field visits and satellite images studying were used to investigate the erosion. Then, the information layers of the area including average slope, soil and rock susceptibility to erosion, land use and observational erosion were prepared, and information layers were weighted and the erosion risk susceptibility map was prepared. In addition, the results from the risk zonation of the region show that 6.3, 55.2, 26, 3.1 and 9.4 percent of the region are at the erosion risk classes of very low, low, moderate, severe, and very severe, respectively. Based on the zoning, the focus of the erosion-sensitive areas are in the southwest, northwest, and a part of the north of the region, which is consistent with the fossilized and fractured parts of the Asmari lime, which has a higher slope. Considering the field observations, investigating the precision measurement of the method used to prepare the potential erosion risk map of Varak watershed indicates that the EPM method has a fairly high precision.
