چيستي متعلّق «همّت به و همّ بها» و معناي «سوء» و «فحشاء» در آيۀ 24 سورۀ يوسف

مفسّران دربارۀ چيستي متعلّق «همّت به» و «همّ بها» و نيز دو واژۀ «سوء» و «فحشاء» در آيۀ 24 سورۀ يوسف(ع) اختلاف دارند. گروهي معتقدند «همّ» از طرف يوسف(ع) و زليخا و يا فقط يوسف(ع) به ضرب و قتل بود و لذا عموم قائلان به اين نظر، «سوء» را به ضرب و قتل، و «فحشاء» را به زنا معنا نموده اند. عده اي معتقدند متعلّق هر دو «همّ»، زناست و «سوء» و «فحشاء» نيز به همين قضيه برمي گردد؛ البته «همّ» از طرف زليخا به فعليت رسيد، ولي از جانب يوسف(ع)به سبب ديدن «برهان ربّ» به فعليت نرسيد. دربارۀ هر دو تفسير رواياتي نقل شده است. پژوهۀ حاضر با روشي توصيفي_ تحليلي، كوششي است در نقد و بررسي اختلاف مفسّران در مسئلۀ يادشده و ارائۀ راهكاري براي حل اين اختلاف و رسيدن به مقصود آيه با خوانشي قرآني. اين نوشتار نيز اگرچه تفسير دوم را ترجيح مي دهد، دلايل و شواهد عرضه‌شده توسط قائلان به هر يك از دو نظر را ناكافي دانسته، حل مسئله را در خود قرآن جستجو مي كند. بدين منظور، رسيدن به معناي صحيح از طريق سياق و ظاهر آيات سورۀ يوسف(ع) و ديگر آيات قرآن كريم صورت گرفته است.