بررسي تأثير ماساژ بازتابي پا بر خستگي زنان مبتلا به مولتيپل اسكلروزيس

پيش زمينه و هدف: خستگي از شايع ترين علائم بيماري ام اس محسوب مي شود كه مي تواند در آنان پيامدهاي نامطلوبي را به دنبال داشته باشد لذا اين مطالعه باهدف بررسي ماساژ بازتابي پا بر خستگي زنان مبتلا به مولتيپل اسكلروزيس انجام شد. مواد و روش ها: اين مطالعه يك مطالعه تجربي است كه بر روي 52 بيمار مبتلا به بيماري مولتيپل اسكلروزيس انجام شد. ابزار جمع آوري داده ها شامل پرسشنامه جمعيت شناسي و مقياس سنجش شدت خستگي بود. واحدهاي موردمطالعه به صورت تخصيص تصادفي در دو گروه آزمون و كنترل قرار گرفتند. در گروه آزمون، رفلكسولوژي طي 4 هفته، سه بار در هفته و به مدت 30 دقيقه براي هر بيمار انجام شد و گروه كنترل فقط تحت درمان هاي دارويي طبق دستور پزشك معالج قرار گرفتند. اطلاعات، با استفاده از مقياس سنجش شدت خستگي قبل از انجام مداخله و يك ماه بعدازآن در دو گروه ثبت گرديد. تجزيه و تحليل داده ها به وسيله نرم افزار spss نسخه 22 و آمار توصيفي و استنباطي انجام شد. يافته ها: نتايج مطالعه نشان داد. ميانگين نمرات خستگي در گروه آزمون قبل از مداخله 3/4 ± 2/49 بود و بعد از مداخله 41/4 ± 8/29 بود. نتايج آزمون نشان داد كه بين نمرات خستگي در گروه آزمون قبل و بعد از مداخله ازلحاظ آماري تفاوت معني دار وجود داشت (p =0.0001) نتيجه اين آزمون براي گروه كنترل معني دار نبود p = 0.003)). بحث و نتيجه گيري: نتايج نشان داد كه ماساژ بازتابي پا بر ميزان خستگي زنان مولتيپل اسكلروزيس تأثير دارد به گونه اي كه ميزان خستگي بعد از ماساژ، كم تر از قبل از ماساژ است، بنابراين اين مداخله مي تواند به عنوان يك اقدام، باهدف ارتقاي سلامت و آرامش زنان، باعث كاهش و رفع خستگي شود.