تحليل محتواي كتاب‌هاي درسي مطالعات اجتماعي و فارسي (خوانداري) و هديه‌هاي آسمان و علوم تجربي پايه پنجم و ششم ابتدايي بر اساس مفاهيم اخلاقي

Content Analysis of Social and Persian Studies (Reading) Textbooks and Gifts of Heaven and empirical sciences of the fifth and sixth basic principle on the basis of ethical concepts

هدف: اين پژوهش با هدف شناسايي مفاهيم اخلاقي به دانش‌آموزان در كتاب‌هاي درسي پايه پنجم و ششم مقطع ابتدايي انجام شد. روش: براي دستيابي به اهداف پژوهش از روش تحليل محتوا در دو گام استفاده شد. در گام اول به‌صورت كيفي، روش تحليل محتواي عرفي يا استقرايي براي شناسايي مقوله‌ها به كار گفته شد. در گام دوم، پس از دستيابي به مقوله‌ها، به‌صورت كمي و نظام‌مند و عيني، به بررسي مقوله‌ها پرداخته شد. جامعه آماري اين پژوهش، كليه كتاب‌هاي فارسي (خوانداري)، مطالعات اجتماعي، هديه‌هاي آسمان و علوم تجربي سال تحصيلي 1398-1399 پايه پنجم و ششم ابتدايي كه شامل 8 جلد كتاب بود نمونه‌گيري در اين پژوهش به شيوه‌ي نظري انجام‌شد و ملاك دسته‌بندي دروس، وجود محتواي اخلاقي در ساختار دروس كتاب در نظر گرفته شد. يافته ها: يافته‌ها نشان داده است كه متأسفانه چيدمان مفاهيم اخلاقي در كتب درسي موردتوجه قرار نگرفته است و از ميان 12 مفهوم اخلاقي، تنها «تفكر»، «رفتار نيك»، «همكاري» مورد توجه قرارگرفته است و ساير مفاهيم از نظر تعداد تكرار و تنوع چينش در پايه‌هاي مختلف فاقد كارايي لازم هستند. نتيجه گيري: پژوهشگران حوزه تعليم و تربيت و اخلاق، بايد به بررسي دوباره‌ي محتواهاي اخلاقي كتاب‌هاي درسي پرداخته و نحوه‌ي ارائه اين مفاهيم را بررسي كنند.

Purpose The aim of this study was to identify moral concepts in students in the fifth and sixth grade textbooks of elementary school. Methodology: Content analysis was used in two steps to achieve the objectives of the research. In the first step, qualitatively, the method of analyzing conventional or inductive content was used to identify categories. In the second step, after accessing the categories, the categories were reviewed quantitatively, systematically and objectively. The statistical population of this study, all Persian books (reading), social studies, gifts of heaven and experimental sciences in the academic year 1398-1399, fifth and sixth grades of elementary school, which included 8 volumes of books, sampling in this research was done theoretically and the criterion of classification, existence Moral content was considered in the structure of textbook lessons. Results: Unfortunately, the alignment of ethical concepts in textbooks has not been addressed and of the 12 ethical concepts, only "thinking", "good behavior", "cooperation" has been considered. Conclusion: Other concepts are inefficient in terms of the number of repetitions and variations in alignment at different bases.