عوامل مؤثر در طراحي روش نمونه‌گيري از جمعيت‌هاي پنهان در معرض بيماري‌هاي پرخطر

مقدمه: روش نمونه گيري پاسخگو محور نزديك به دو دهه پيش براي نمونه گيري از جمعيت هاي پنهان به ويژه جمعيت هايي كه در معرض بيماري هاي پرخطريكه سلامت جامعه را به مخاطره مي اندازند، معرفي شد. لذا مطالعه حاضر با هدف تعيين عوامل مؤثر در طراحي روش نمونه گيري از جمعيت هاي پنهان در معرض بيماري هاي پرخطر انجام پذيرفت. روش كار: در اين مطالعه مروري، ضمن معرفي اجمالي روش نمونه گيري پاسخگو محور، به مرور 11 طرحي كه از اين روش براي بررسي جمعيت هاي پنهان در آن ها استفاده شده است، پرداخته شد. همچنين، نكات در نظر گرفته شده در خصوص مهمترين عوامل مؤثر در طراحي اين روش كه شامل ارزيابي بنيادي و انتخاب هسته ها مي باشند، نيز بررسي شدند. يافته ها: نتايج نشان داد كه اگر اهداف اصلي اجراي ارزيابي بنيادي و انتخاب هسته ها محقق نشود، برآورد پارامترهاي جمعيت پنهان با مقادير واقعي آن اختلاف خواهند داشت و اريبي هايي مانند عدم تشكيل زنجيره هاي عضوگيري طولاني، عدم اعتماد به اندازه شبكه اجتماعي افراد و كندي روند عضوگيري براي طرح بوجود خواهد آمد. نتيجه گيري: بدون در نظر گرفتن نكات مؤثر در طراحي روش نمونه گيري پاسخگو محور، اين روش در نمونه گيري از جمعيت هاي پنهان كارا نخواهد بود. پيشنهاد مي شود كه پژوهشگران قبل از استفاده از اين روش نمونه گيري، به منظور تضمين حصول به موفقيت در نفوذ به جمعيت هاي پنهان هدف، اين ملاحظات را مد نظر قرار دهند.