طراحي مدل تلفيقي بازي‌درمانگري خانوادگي براي درمان مشكلات بروني‌سازي‌شده كودكان: يك پژوهش كيفي

مقدمه: به دليل محدوديت ها و نارسايي هاي هر يك از دو روش بازي درمانگري و خانواده درمانگري به تنهايي در درمان مشكلات كودكان، پژوهش حاضر با هدف تلفيق دو مدل خانواده درمانگري و بازي درمانگري براي درمان مشكلات بروني سازي شده كودكان بر پايه پژوهش كيفي و تحليل محتوا انجام شد. روش: اطلاعات لازم براي تدوين محتوا، فنون و ساختار مدل تلفيقي از دو منبع به دست آمد. نخست، رويكردهاي اصلي خانواده درمانگري و بازي درمانگري مرور شد و مفاهيم و مولفه هاي اصلي و نيز فنون هر رويكرد استخراج شد و اشتراكهاي بين رويكردها به دست آمد. در مرحله بعدي، با 10 نفر از متخصصان حيطه خانواده و كودك، 14 كودك مبتلا به مشكلات بروني سازي شده و والدين آنها در مورد علل و عوامل خانوادگي مشكلات بروني سازي شده و نيز آنچه بايد در مداخله مورد توجه قرار گيرد، مصاحبه شد. نتايج: با استفاده از اطلاعات به دست آمده مدل بازي درمانگري خانوادگي در قالب 8 جلسه تدوين شد كه در بخش نخست هر جلسه كل خانواده و در بخش دوم والدين بدون حضور كودك شركت داشتند. محتواي جلسه هاي خانواده ارتقاي خودپيروي و تفكيك خود در اعضا، صميمت خانواده و اصلاح شيوه هاي مختلف پيام رساني و بهبود تعامل اعضا، مديريت هيجان خشم و اعمال انضباط و محتواي جلسه والدين آشنا كردن والدين با ويژگيها و نيازهاي كودك، برخي مهارتهاي ارتباط با كودك (كلامي، غيركلامي، زمان كيفي) و ايجاد هماهنگي بين والدين بود. مهمترين فنون مورد استفاده در اين شيوه تلفيقي، بازي، فعاليت و نمايش به عنوان قالب اصلي، پرسشگري، بازتاب دادن احساسات و رفتار، نامگذاري مجدد، ردگيري و هدايت از راه پيروي بودند. بحث و نتيجه گيري: فعاليتها و بازيهاي مورد استفاده در هر جلسه و نيز محتواي هر جلسه به تفكيك معرفي شده اند. مبناي تلفيق، ويژگيهاي مدل بازي درمانگري خانوادگي طراحي شده و شباهتها و تفاوتهاي آن با رويكردهاي مشابه مورد بحث قرار گرفته است.