مقايسه اثربخشي درمان شناختي – رفتاري و فراشناختي بر درهم‌آميختگي فكر بيماران مبتلابه وسواس فكري – عملي

مقدمه: پژوهش حاضر باهدف مقايسه اثربخشي درمان شناختي-رفتاري و فراشناختي بر درهم‌آميختگي فكر بيماران مبتلا به اختلال وسواس فكري-عملي انجام شد. مطالعه حاضر از طرح‌هاي نيمه آزمايشي با مدل پيش آزمون-پس آزمون و داراي دو گروه آزمايشي است. روش: جامعه آماري كليه دانشجويان دختر دانشگاه علم و صنعت ايران در سال تحصيلي ۹۴۹۳ بود. نمونه‌گيري اوليه به‌صورت داوطلبانه توسط فراخوان اجراي پژوهش انجام شد و افراد پرسشنامه پادوا ساناويو را تكميل نمودند؛ سپس از ميان آن‌ها 12 نفر مبتلا به اختلال وسواس فكري-عملي كه به تأييد روانشناس باليني (براساس ملاك‌هاي راهنماي تشخيصي و آماري اختلالات رواني نسخه پنجم) نيز رسيده بودند به‌صورت نمونه‌گيري در دسترس انتخاب شدند و در دو گروه آزمايشي شناختي رفتاري (6=n) و فراشناختي (6=n) به طور تصادفي قرار گرفتند. سپس آزمودني‌ها پرسشنامه درهم‌آميختگي فكر را تكميل نمودند و مداخلات شناختي-رفتاري و فراشناختي هر يك به مدت ده جلسه دو ساعته اجرا شدند. به‌منظور تحليل داده‌ها از آزمون تحليل واريانس با اندازه‌گيري مكرر و آزمون تحليل واريانس آميخته استفاده شد. نتايج: هر دو روش درماني فراشناختي (P 0.001) و شناختي رفتاري (P 0.001) در كاهش آميختگي فكر، در پايان درمان و بعد از پيگيري يك‌ماهه مؤثر واقع شدند. به طور كل هر دو گروه فراشناختي (P 0.001) و شناختي رفتاري (P=0.001) در كاهش وسواس فكري عملي نيز مؤثر هستند. همچنين اثربخشي هر دو گروه شناختي رفتاري و فراشناختي در آميختگي فكر (0.07=P) در پايان درمان و بعد از پيگيري يك‌ماهه تفاوت معني‌داري ندارند. بحث و نتيجه‌گيري: با توجه به يافته‌هاي پژوهش حاضر مي‌توان نتيجه گرفت هر دو درمان شناختي رفتاري و فراشناختي در كاهش آميختگي فكر و اختلال وسواس فكري-عملي مؤثر‌مي باشند و درمان فراشناختي به عنوان درمان جديدتر در حوزه روانشناختي مي‌تواند جايگزين درمان شناختي-رفتاري در كاهش نشانه‌هاي وسواس فكري عملي و زير شاخه‌هاي آن باشد.