ضرورت تهيه و تدوين و گنجاندن واحد درسي مهارتهاي نرم يا عمومي لازم براي دانشجويان علوم پزشكي در برنامه درسي آنها

مقدمه: در تجزيه و تحليل وضعيت آموزشي دانشگاهها و نياز هاي آموزش عالي كشور مي توان عنوان كرد كه اموزش عالي كنوني، نيازها و مهارتهاي آموزشي (تحصيلي) و شغلي (حرفه اي) رايج و ضروري فراگيران را منعكس نمي كند و برنامه ريزي درسي بايد با تاكيد بر شايستگي هاي علمي(تخصصي)، عملي و مهارتي فراگيران از نو سازمان دهي شود. از جمله مهارت هايي كه نياز مبرم به آموزش آنها در دانشگاه هاي ما وجود دارد مهارت هاي نرم مي باشند. به همين دليل محقق درصدد برآمد تا چارچوبي از مهارت هاي نرم لازم و پايه را كه دانشجويان پيراپزشكي دانشگاه علوم پزشكي اصفهان از بدو ورود خود به دانشگاه تا پايان تحصيلات دانشگاهي بايد در برنامه درسي خود داشته باشند تهيه نمايد. روش بررسي: مطالعه حاضر يك مطالعه كيفي با رويكرد قراردادي مي باشد كه در سال تحصيلي 95-96 انجام گرفت. به اين صورت كه از طريق نمونه گيري هدفمند ادراكات، ديدگاهها، انتظارات و نيازهاي 57 دانشجوي كارشناسي ارشد رشته هاي مامايي (14نفر)، پرستاري (35 نفر) و اتاق عمل (8 نفر) و 12 نفر از اساتيد هر رشته در دانشگاه علوم پزشكي اصفهان در زمينه مهارتهاي نرم و اثربخشي دوره هاي تخصصي هر رشته جهت دستيابي به اهداف آموزشي آن دوره ها بررسي شدند. كليه اين دانشجويان هم زمان با تحصيل در محيط هاي باليني نيز مشغول به كار بودند و اساتيد آنها نيز در هر گروه، تجربه كار باليني داشتند. در اين تحقيق جمع آوري اطلاعات از طريق مرور تحقيقات انجام شده در اين زمينه، مصاحبه فردي و گروهي عميق نيمه ساختار يافته با اساتيد، مصاحبه فردي با دانشجويان، مشاهده رفتار و عملكرد تحصيلي دانشجويان توسط محقق و يادداشت برداري انجام شد تا به اشباع اطلاعات رسيديم. هم زمان، مشاهدات اساتيد تخصصي اين دانشجويان در اين دو نيمسال از نظر اثربخش بودن عملكرد درسي، پژوهشي و باليني دانشجويان صورت گرفت. مصاحبه ها با رضايت شركت كنندگان ضبط و بازنويسي شدند. سپس با استفاده از تحليل درون مايه اي، داده ها در دسته ها و طبقاتي قرار گرفتند و زيرگروه ها و ويژگي هاي آنها نيز استخراج شدند. جهت حصول دقت و استحكام داده ها، معيار مقبوليت، قابليت انتقال، قابليت وابستگي و قابليت اعتماد داده ها مورد بررسي قرار گرفت. نتايج: در مطالعه حاضر، از تجزيه و تحليل داده ها، هفت تم اصلي براي مهارتهاي نرم مورد نياز دانشجويان به همراه درون مايه هاي فرعي آنها استخراج شد. نتايج نشان داد كه انتظارات آموزشي آنها متنوع مي باشد. اين مهارتها شامل مهارتهاي فردي، معنوي، بهداشتي، اموزشيتحصيلي، حرفه اي، عاطفي و ارتباطي مي باشد. نتيجه گيري: نتايج مطالعه نشان داد كه دانشجويان نياز مبرمي به مهارتهاي نرم دارند تا بوسيله آنها بتوانند كيفيت زندگي و عملكرد فردي، آكادميك، شغلي و اجتماعي خود را ارتقاء بخشند. با اين وجود، اين مهارتها در طول دوران تحصيل فراگيران مورد توجه كافي قرار نگرفته اند. بنابراين، برنامه درسي سنتي اموزش فراگيران جهت تربيت فارغ التحصيلان كارآمد نياز به بازنگري و اصلاح دارد. تجديد نظر در دروس هر رشته به منظور اطمينان از اينكه محتواي دروس پاسخگوي نيازهاي فراگيران به صورت همه جانبه باشد، بايد با همكاري مشترك و هم فكري مداوم دانشجويان، فارغ التحصيلان، شاغلين، اساتيد دانشگاهي، والدين، سياست گزاران اين امر در اموزش پرورش، آموزش عالي و مراكز استخدامي صورت پذيرد.