مناسك گرايي در آموزش پزشكي؛ نظريه ي زمينه اي مبتني بر درك و تجربه دانشجويان پزشكي در منطقه 5 كشوري

مقدمه: آموزش پزشكي يكي از مهمترين موضوعات در شرايط رو به تغيير امروز است. اولين و در واقع يكي از مهمترين مخاطبين آن دانشجويان پزشكي هستند. هدف تحقيق حاضر، استخراج نظريه اي زمينه اي در مورد آموزش پزشكي در ايران بر اساس ديدگاه و تجربه دانشجويان پزشكي مي باشد. روش بررسي: تحقيق حاضر يك مطالعه كيفي با روش گراندد تئوري است كه در سال 1396 انجام شد. با رويكرد زاويه بندي روش شناختي در جمع آوري داده ها، داده هاي اين تحقيق با دو روش مصاحبه نيمه ساختاريافته و گروه متمركز با 44 دانشجوي سال آخر پزشكي منطقه 5 كشور (شيراز، ياسوج، بندرعباس، بوشهر، و فسا) و با معيار رسيدن به حداكثر اشباع گردآوري شد. در تحليل داده ها به روش استقرايي و از روش نظريه ي زمينه اي اشتروس و كوربين (2006) استفاده شد كه در آن داده ها به روش كدگذاري باز، محوري و انتخابي مورد تحليل قرار گرفت. همچنين يافته هاي تحقيق در قالب فرايندها، استراتژي ها و پيامدها ارائه شد. براي تامين اعتبار تحليل از اعتبار پاسخ گو و استفاده از نظرات ساير صاحب نظران در تحليل داده ها استفاده شد. نتايج: نتايج تحقيق نشان داد كه دانشجويان از روند فعلي آموزش پزشكي رضايت ندارند. درون مايه هاي اصلي در مورد كيفيت آموزش پزشكي عبارت بود از: محوريت بيمارستان، تئوري محوري، اقتدارطلبي، ازخودبيگانگي، و مشكلات ساختاري. پديده حاصل تحقيق نيز مناسك گرايي آموزش پزشكي است بدين معنا كه جايگاه نظام آموزشي براي تمركز بر اهداف آموزشي عموما بر ابزارها كه شامل افزايش پذيرش دانشجو، تامين استاد، و نيازهاي آموزشي است متمركز مي باشد. اين مناسك گرايي به بازتوليد اقتدارطلبي در روابط استاددانشجو و ازخودبيگانگي دانشجوي پزشكي انجاميده است كه نمي تواند نيازهاي فعلي دانشجو، نهاد پزشكي و جامعه را پاسخ دهد. نتيجه گيري: نهاد فعلي آموزش پزشكي فاصله زيادي از نيازهاي آموزشي دانشجويان دارد. از اين جهت نيازمند اصلاح ساختاري با توجه به نيازهاي دانشجويان و در سطحي بالاتر نيازهاي اجتماعي سلامت مي باشد. حركت به سمت آموزش پزشكي جامعه محور، توجه به نيازهاي آموزشي دانشجويان پزشكي و ارتقاي كيفيت آموزش مبتني بر اهداف پيشنهاد مي شود.