نمادها و تمثيل هاي آب در مخزن الاسرار

Symbols and Signs of Water in Makhzan-ul- Asrar

نماد يا رمز عبارت از كاربرد كلمه و كلام به جاي همانندهاي آن كه هم معناي حقيقي خود را به همراه دارد و هم به قرينه­ ي باورهاي شاعر و دلالت­ هاي عقلي داراي معناي مجازي است. رمزها در كلمه و كلام در داستان­ها با زيبايي و سنجيدگي خاصي به كار رفته­ اند. نخستين كسي كه به رمزهاي موجود در خلوت‌هاي دل شاعر اشاره مي‌كند نظامي است. او از نماد آب در مخزن الاسرار در طرح معاني ژرف عرفاني و حكمي بهره ­هاي فراواني برده است. در كلام او نوعي پيوند دروني و هماهنگي پيش ساخته بين لفظ و معني ديده مي­ شود كه نظير آن را در اشعار شاعران ديگر نمي‌توان نشان داد. در اين مقال آب را نماد آبرو، آسمان، شراب، هستي، ... مي‌يابيم.

Symbol, or sign, stands for something more than what it is. Nezami has been the first poet who has paid attention to the symbols manifesting the mystery of poet’s heart through symbol. He has abundantly used the water symbolism as means of expressing the deep mysteries of Makhzan-ul-Asrar. In his words, there is a kind of interrelationship and prebuilt similarity between words and meanings. In this article, an attempt is made to trace the symbolic significance of water as symbol of honor, sky, world, wine and existence.