ارزيابي برخي صفات مهم زراعي و فيزيولوژيك در ارقام جو در شرايط ديم

شناسايي صفاتي كه مـي تواننـد در برنامه هاي اصلاحي بهبـود عملكرد جو در شرايط ديم مورد توجه قرار گيرند، شانس موفقيت در برنامه هاي اصلاحي را افزايش داده و امكان برنامه ريزي در جهت انتخاب صفات موثر در بهبود عملكرد را فراهم خواهد نمود. دراين تحقيق به منظور بررسي ارتباط بين عملكرد و صفات مهم زراعي جو در ارقام ايراني و اروپايي در شرايط ديم و آزمايشگاه، تعداد20 رقم جو ايراني و 24 رقم جو اروپايي در قالب طرح آماري بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار در مزرعه ي تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه رازي در سال 94-1393 كشت شدند. تجزيه همبستگي مشخص نمود كه عملكرد دانه با عملكرد بيولوژيك، تعداد پنجه بارور در متر مربع، ارتفاع گياه، عملكرد كاه، شاخص برداشت و وزن هكتوليتر همبستگي مثبت و معني دار داشت. صفت راندمان مالت سازي با صفات عرض دانه، طول ريشك، وزن هزار دانه، تعداد دانه در سنبله، وزن هكتوليتر، دوره پر شدن دانه، سرعت پر شدن دانه و روز تا رسيدگي فيزيولوژيك داراي همبستگي مثبت و معني داري بود. تجزيه مسير نشان داد كه بيش ترين اثر مستقيم بر عملكرد متعلق به صفت تعداد پنجه بارور در متر مربع بود. سرعت پرشدن دانه داراي بيش ترين اثر مستقيم و مثبت بر وزن هزار دانه و عملكرد كاه، بيش ترين اثر مثبت مستقيم بر عملكرد بيولوژيك را داشت. به كمك تجزيه به عامل ها، ده عامل شناسايي شد كه مهم ترين آن ها عوامل فنولوژيك مؤثر بر هدف، خصوصيات سنبله و برگ پرچم بود و در مجموع 78/03درصد از تنوع كل داده ها را توجيه مي كرد. با توجه به نتايج حاصل، براي توليد ژنوتيپ هاي جو با عملكـرد دانـه بـالا در شـرايط ديم، پيشنهاد مي شود گياهاني با تعداد بيش تر پنجه بارور در واحد سطح، عملكرد بيولوژيك بيش تر، طول دوره زايشي كوتاه تر و ارتفاع بلندتر انتخاب شوند.