تحليل تغييرات مصرف انرژي و شدت انرژي مبتني بر تجزيه عوامل در زير بخش هاي صنعت در ايران

بخش صنعت علاوه بر اينكه يكي از مهمترين بخش هاي مصرف انرژي در هر كشور محسوب مي شود، يكي از عوامل تأثيرگذار بر رشد و توسعه اقتصادي نيز به شمار مي رود. بررسي رفتار مصرف انرژي و شدت انرژي در بخش هاي مختلف، گامي اساسي در برنامه ريزي و سياستگذاري در حوزه انرژي محسوب مي شود. يكي از روش هاي مورد استفاده در اين زمينه، روش تجزيه است. در اين پژوهش به تجزيه و تحليل تغييرات مصرف انرژي و شدت انرژي با استفاده از فرم ضربي شاخص ميانگين لگاريتمي ديويژيا در بخش صنعت كشور به تفكيك زيربخش هاي آن و در طي يك بازه 16 ساله (90-75) پرداخته شده و سهم هر يك از اثرات دراين بازه هاي زماني تعيين گرديده است. نتايج پژوهش حاكي از آن است كه بخش عمده اي از افزايش مصرف انرژي به واسطه افزايش توليدات صنعت مي باشد. اثر ساختاري نيز باعث 26 درصد افزايش در مصرف انرژي گرديده ولي اثر شدت، كاهشي 30 درصدي در مصرف انرژي در پي داشته است. در تجزيه شدت انرژي كشور طي بازه زماني 90-75 كاهشي 12 درصدي در شدت انرژي صنعت مشاهده شد كه علت اصلي اين امر، اثر كاهنده شدت انرژي به واسطه بهبود بهره وري و شرايط تكنولوژيكي صنعت مي باشد. با وجود اينكه اثر ساختاري نقش بارزي در جهت افزايش شدت انرژي ايفا كرده، ولي بهبود تكنولوژي موفق شده تا حد قابل توجهي اين اثر فزاينده را خنثي نمايد.