اندازه گيري اثر عوامل برون‌زاي غيراقتصادي برتقاضاي انرژي بخش صنعت ايران

اين مقاله به اهميت مدل سازي عوامل برون زاي غيراقتصادي (روند ضمني تقاضاي انرژي) در تخمين تقاضاي انرژي در بخش صنعت ايران مي پردازد. اين عوامل معمولاً داراي سري زماني نبوده و لذا غيرقابل مشاهده هستند بنابراين با استفاده از رويكرد سري زماني ساختاري مي توان اين عوامل را الگو كرد و با استفاده از روش هاي فيلتر كالمن و حداكثر درست نمايي آن را تخمين زد. با برآورد روند ضمني تقاضاي انرژي (UEDT) مي توان تخمين دقيق تري از كشش هاي قيمتي و درآمدي تقاضاي انرژي در بخش صنعت نيز داشت. همچنين در اين مقاله تلاش شده است كه ميزان اثر هر يك از عوامل مؤثر بر تغيير تقاضاي انرژي در طول دوره مورد بررسي (1391-1353) برآورد گردد. نتايج حاصل از تخمين مدل حاكي از صعودي بودن روند ضمني تقاضاي انرژي است و نشان مي دهد كه عوامل برون زاي غيراقتصادي منجر به افزايش مصرف انرژي در اين بخش شده اند و در پيشرفت فني نقشي در بهبود كارايي مصرف انرژي نداشته است. كشش هاي درآمدي و قيمتي تقاضاي انرژي اين بخش در كوتاه مدت به ترتيب 0.33 و 0.08 تخمين زده اند. تغيير تقاضاي انرژي كه ناشي از تغيير UEDT نيز قابل توجه برآورد شده و نشان مي دهد كه در بسياري از سال هاي دوره مورد بررسي (1391-1353) اثر آن بيشتر از تغيير ارزش افزوده و تغيير قيمت بوده است. ضمن آن كه نقش ارزش افزوده در تغيير تقاضاي انرژي بسيار بيش تر از اثر قيمت برآورد شده است كه هماهنگ با برآورد كشش هاي درآمدي و قيمتي تخمين زده شده است.