عنوان مقاله :
چرا فريدون سومين است؟ رمزگشايي نام فريدون با روش تحليل خويشكاري اسطوره بر مبناي زبانشناسي تاريخي (ريشهشناسي درزماني)
پديد آورندگان :
قائمي ، فرزاد دانشگاه فردوسي
كليدواژه :
فريدون , ثرئتئونه , تريته , ريشهشناسي درزماني , خويشكاري , اسطوره
چكيده فارسي :
فريدون، اسطورهاي هندوايراني است كه در اوستا و ريگوداي هندوان، داستان او با اختلافات جزئي آمده و معناي نامش »سومين « است. دويست سال است كه پژوهشگران پي گير دليل اين نام گذاري بودهاند و هنوز پاسخ را نيافتهاند. در نام گذاري اساطير، »نام « خلاصه نخستين خويشكاريِ يك اسطوره است. زبانشناسي تاريخي ميتواند اولين خويشكاري اسطوره را در خلأ مستندات مكتوب، از نام آن اسطوره استخراج كند. در اين جستار، با روش تطبيق ريشهشناسي درزماني با خويشكاري اسطوره كوشيده شده است، معماي نام »فريدون « افشا شود. در وداها معناي نام دو برادر بزرگ تر او اولين و دومين است. اين جستار ثابت ميكند دليل اين نام گذاري در كهنترين زمان اين بوده كه او سومين و بهترين تهيهكننده هوم (سومه ودايي) يا فرزند اين تهيهكننده بوده است. همچنين، ريشهشناسي درزماني ثابت كرده، او فرزند خداي آّبها و وارث كرّ و فرّ پدر بوده است. در اساطير ايراني، گسستگي شخصيتها مسئله را پيچيدهتر كرده است. اين خويشكاري در زمانهاي جديدتر، به دليل تصعيد و تقدس »سه « در همۀ اديان به كهنالگوي برتري پسر سوم و اسطورۀ »سه برادر « تبديل شده است.
عنوان نشريه :
جستارهاي زباني
عنوان نشريه :
جستارهاي زباني