نقش جهت‌گيري هدف پيشرفت و باورهاي خودكارآمدي در رويكردهاي يادگيري دانش‌آموزان

هدف پژوهش حاضر بررسي نقش جهت گيري هدف پيشرفت و باورهاي خودكارآمدي در رويكردهاي يادگيري و تبيين الگوي پيش بين رويكردهاي يادگيري دانش آموزان است. رويكرد يادگيري كيفيت و نحوه ي يادگيري مطالب را نشان مي دهد و از سه سطح عميق، حصولي و سطحي تشكيل شده است. جهت گيري هدف پيشرفت، به دلايل و مقاصد يادگيرندگان از انجام تكاليف اشاره مي كند و شامل هدف هاي عملكردگرايي، عملكردگريزي، تبحرگرايي و تبحرگريزي است. باورهاي خودكارآمدي به قضاوت افراد درباره ي توانايي و شايستگي شان در انجام موفقيت آميز تكاليف اشاره مي كند. جامعه ي آماري پژوهش را دانش آموزان متوسطه ي شهر بيجار تشكيل مي دادند. 280 نفر از دانش آموزان از رشته هاي رياضي، تجربي و انساني به شيوه ي طبقه اي تصادفي برگزيده شدند و پرسش نامه هاي فراگرد مطالعه ي بيگز (1987)، جهت گيري هدف پيشرفت اليوت و مك گريگور (2001) و مقياس فرعي خودكارآمدي پرسشنامه ي راهبردهاي انگيزشي يادگيري پينتريچ و دي گروت (1990) در اختيار آنان قرار داده شد. نتايج تحليل رگرسيون چندگانه نشان داد كه تبحرگرايي (0.57) و عملكردگريزي (0.13) رويكرد يادگيري عميق؛ تبحرگرايي (0.26) و عملكردگرايي (0.21) رويكرد يادگيري حصولي؛ و تبحرگرايي (0.45)، عملكردگرايي (0.16) و تبحرگريزي (0.13) به طور مثبت رويكرد يادگيري سطحي را پيش بيني مي كنند. نتايج تحليل رگرسيون ساده نشان داد كه سهم خودكارآمدي در پيش بيني رويكرد يادگيري عميق، حصولي و سطحي به ترتيب برابر 0.52، 0.40 و 0.52 است. بررسي يافته ها، نه تنها روابط متقابل الگوهاي شناختي و انگيزشي را آشكار مي سازد بلكه نكات قابل تأملي براي سيستم هاي آموزشي در بردارد.