بررسي ساختار سياسي- اجتماعي جامعه شهر سوخته در هزاره سوم پيش از ميلاد

بررسي ساختار سياسي اجتماعي جوامع در دوره آغاز شهرنشيني يكي از موضوعاتي است كه در دهه هاي اخير ذهن باستان شناسان را به خود مشغول كرده است. بررسي اين موضوع با رويكردهاي گوناگون منجر به استفاده از روش ها، تقسيم بندي ها و اصطلاحات متفاوت شده كه در ده ها مقاله و كتاب مطرح و به بحث گذاشته شده اند. توجه به سازوكارهاي حكومتي، اقتصاد سياسي و رابطه قدرت در چنين جوامعي مباحثي چون وظايف شخص/ اشخاص برتر، فرمانروا، گروه هاي اشرافي و رابطه شان با يكديگر را پيش مي كشد. از بطن چنين مباحثي است كه موضوعاتي چون ماهيت و كاركرد سلسله مراتب عمودي و سلسله مراتب افقي در جامعه مطرح مي شود. استفاده از رويكردهايي ايستا و تك راستا در بررسي جوامع پيچيده باعث شده برخي از پژوهشگران براي شناخت و معرفي ساختار سياسي اجتماعي اين جوامع از الگوهاي مشخص و از پيش تعريف شده استفاده كنند و تفاوت هايي را كه مي تواند بين آنها وجود داشته باشد ناديده بگيرند. شهر سوخته در هزاره سوم پ.م. يكي از جوامعي است كه ساختار سياسي اجتماعي آن با ساختارهاي از پيش تعريف شده براي جوامع پيچيده هم زمان همخواني ندارد. بر همين اساس در اين مقاله سعي نموده ايم با بررسي متغيرهايي چون معماري، تدفين، آلات و ادوات اداري و الگوي پراكندگي محوطه ها، با شناخت بخش هاي اثرپذيرتر از ساختار سياسي اجتماعي، تصويري را از رابطه قدرت و نحوه اداره اين جوامع بازسازي كنيم.