تأثير برنامه پيشگيري از قلدري الويس بر روابط با همگنان و رفتارهاي قلدري كودكان قلدر

مقدمه: قلدري پديده‌اي بسيار شايع است و براي افراد درگير در آن عواقب روان‌شناختي شديدي به بار مي‌آورد. قلدري ممكن است آغاز اختلال شخصيت ضداجتماعي و رفتارهاي خشن در نوجوان و بزرگسال باشد. پژوهش حاضر با هدف تعيين اثربخشي برنامه پيشگيري از قلدري الويس (Olweus) بر روابط با همتايان و رفتارهاي قلدري كودكان قلدر مدارس ابتدايي شهر يزد بود. روش: پژوهش حاضر از نوع آزمايشي با طرح پيش آزمون/ پس آزمون / پيگيري با گروه كنترل مي باشد. جامعه آماري را تمامي دانش‌آموزان پسر قلدر مدارس ابتدايي شهر يزد در سال تحصيلي 97-1396 تشكيل مي‌دهد. روش نمونه‌گيري خوشه‌اي چند مرحله‌اي بود كه در طي دو مرحله صورت گرفت و 37 دانش آموز قلدر انتخاب و در قالب دو گروه آزمايش (18 نفر) و كنترل (19 نفر) به شكل تصادفي قرار داده شدند. گروه آزمايش برنامه آموزشي پيشگيري از قلدري الويس را طي 15 جلسه 90 دقيقه اي (هفته اي 2 جلسه) دريافت كرد. براي گروه كنترل مداخله اي صورت نگرفت. جهت گردآوري داده ها از پرسشنامه تجديدنظر شده قلدر/ قرباني الويس (Olweus)، مقياس سنجش روابط همتايان ريجبي و اسلي (Rigby and Slee) و روش جامعه‌سنجي داج و همكاران (Dodge et al) استفاده شد. يافته‌ها: نتايج تحليل واريانس مختلط نشان داد برنامه آموزشي پيشگيري الويس به طور معناداري روابط با همتايان (P 0/05) كودكان قلدر را افزايش (P 0/05) و رفتارهاي قلدري اين كودكان را كاهش داده است (P 0/05) و اين تاثير براي هر دو متغير روابط با همتايان (P 0/05) و رفتارهاي قلدرانه (P 0/05) تا مرحله پيگيري پايدار بوده است. نتيجه گيري: پژوهش حاضر نشان داد كه استفاده از برنامه پيشگيري از قلدري مبتني بر ديدگاه الويس (OBPP) مي‌تواند يكي از برنامه‌هاي اثربخش و كارآمد بر روابط كودكان قلدر با همتايان و رفتارهاي قلدري آن‌ها باشد.