شناسايي و حذف روند هاي فصلي و الگوهاي قابل توجيه در داد‌هاي نظام مراقبت بيماري مننژيت

زمينه و هدف: تشخيص به موقع طغيان هاي ناشي از بيماري مننژيت مستلزم شناسايي و حذف الگوهاي قابل توجيه در داده ها از اهميت بالايي برخوردار است. اين مطالعه با هدف شناسايي و حذف الگوهاي قابل توجيه در داده هاي سندروم تب و علائم نورولوژيك (موارد مشكوك به مننژيت) در استان همدان انجام شده است. روشكار: مطالعه حاضر يك مطالعه سري زماني است. داده هاي موارد گزارش شده مشكوك به مننژيت در استان همدان طي سال هاي 1389 تا 1391 مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. از نمودارهاي خطي، چند جمله اي موضعي و ميانگين متحرك، توابع خودهمبستگي و خودهمبستگي جزئي، شاخص متوسط پايان هفته و آماره ناپارامتريك من-كندل براي شناسايي الگوهاي قابل توجيه در داده هاي موارد مشكوك به مننژيت استفاده گرديد. روش هاي هموارسازي سري فوريه و (Locally Weight Regression and Smoothing Scoter plot) LOWESS نيز جهت حذف الگوهاي قابل توجيه به كارگرفته شد. يافته ها: نتايج نمودار چند جمله اي موضعي، روش هاي توابع خودهمبستگي و خودهمبستگي جزئي، شاخص متوسط پايان هفته و آماره ناپارامتريك من - كندل حاكي از وجود الگوهاي قابل توجيه (ساليانه، ماهيانه، اثرات روزهاي هفته و اثر تعطيلات) در داده هاي مشكوك به بيماري مننژيت است. هر دو روش حذف الگوهاي قابل توجيه در حذف اين الگوها در داده هاي موارد مشكوك به مننژيت كارآيي داشتند. به طور كلي، روش LOWESS در حذف الگوهاي قابل توجيه و روش سري فوريه در بهبود نرمال بودن داده ها عملكردي بهتري داشتند. نتيجه گيري: نتايج مطالعه وجود الگوهاي قابل توجيه در داده هاي موارد مشكوك به مننژيت را تاييد و ضرورت هموارسازي و حذف اين الگوها براي شناسايي صحيح و به موقع طغيان ها را آشكار ميسازد.