بررسي شيوع و فراواني عوامل خطر سندرم مرگ ناگهاني شير خوار (SIDS)

زمينه و هدف: سندرم مرگ ناگهاني شيرخوار (Sudden infant death syndrome or SIDS)، يك سندرم ايديوپاتيك است كه منجر به مرگ ناگهاني و غيرمنتظره در نوزادان با سن كمتر از يك سال (12 ماه) مي شود. ميزان شيوع آن 0.7 در هر 1000 تولد زنده مي باشد. اين نوع مرگ تجربه بسيار تلخ و غم انگيزي براي خانواده است. براي اين سندرم ايديوپاتيك ريسك فاكتورهاي مختلفي (مربوط به والدين، نوزاد، شرايط محيط خواب نوزاد) شناسايي شده است. با توجه به اين كه آمار و اطلاعات دقيقي در رابطه با SIDS و عوامل خطر آن در كشور ايران موجود نمي باشد اين مطالعه با هدف شناسايي و بررسي فراواني و تحليل عوامل خطر SIDS در شيرخواران شهر قم انجام شد. روش كار: در اين مطالعه توصيفي تحليلي مقطعي 1021 شيرخوار 121 ماهه از مراكز بهداشتي درماني شهر قم در سال 1393 به روش نمونه گيري تصادفي خوشه اي وارد مطالعه شدند. ابزار گردآوري داده ها پرسشنامه محقق ساخته بررسي عوامل خطر SIDS در سه بخش ويژگي هاي مربوط به والدين (8 آيتم)، شيرخوار (9 آيتم) و محيط خواب شيرخوار (6 آيتم) بود. پايايي پرسشنامه از طريق ضريب آلفاي كرونباخ 0.86 تعيين شد. پس از تعيين فراواني عوامل خطر، نتايج حاصل از طريق مقايسه با ساير مطالعات مورد تحليل قرار گرفت. اطلاعات توسط نرم افزار SPSS18 و با استفاده از آمار توصيفي و تحليلي با سطح معني داري كمتر از 0.05 مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته ها: 46 نفر (%4.5) از مادران داراي سن كمتر از 21 سال بودند. 491 نفر (%48.1) از نوزادان پسر بودند. از بين پدران، تعداد 92 نفر (9%) از آن ها در طي دوران بارداري نوزاد خود سيگار مي كشيدند. تعداد 130 نفر (%12.7) از نوزادان در هنگان تولد وزني كمتر از 2.5 كيلوگرم داشته اند. 942 نفر (%92.3) از نوزادان داراي اتاق خواب مشترك و 346 نفر (%35.7) داراي رختخواب مشترك به هنگام خواب بودند. وضعيت خواب شيرخوار به دمر و پهلو كه از عوامل خطر شايع محسوب مي شوند به ترتيب 154 نفر (%15.1) از نوزادان به صورت دمر و همچنين 402 نفر (%39.4) به صورت خوابيده به پهلو مي خوابيدند. نتيجه گيري: نتايج نشان داد كه بيشترين عامل خطر (92.3%) اتاق خواب مشترك بوده است. افزايش سطح آگاهي والدين با آموزش به خانواده و پزشكان مربوطه در مورد عوامل خطر و پيشگيري از آن لازم است. با توجه به تفاوت آماري برخي از عوامل خطر با ساير مطالعات و نبود اطلاعات كاملاً دقيق درباره اين سندرم، مطالعات بيشتر براي شناسايي بهتر عوامل خطر و بروز SIDS در ايران و ساير مناطق دنيا توصيه مي شود.