ضرورت استاندارد كردن عصاره گياهان دارويي در تحقيقات و نحوه انجام آن

زمينه و هدف: بيش از 80 درصد از جمعيت جهان براي زندگي سالم به داروها و فرآورده هاي گياهي وابسته هستند و همچنين، حدود 80 درصد از تمام مواد دارويي مستقيم يا غير مستقيم از منابع گياهي مشتق شده اند. به همين جهت، امروزه مقبوليت عمومي براي استفاده از گياهان دارويي در تحقيقات علوم پزشكي افزايش يافته است. استفاده به عنوان ماده خام براي تهيه تركيبات نيمه سنتتيك يا به عنوان مدل براي ساخت تركيبات سنتتيك جديد يا منبع كشف تركيبات جديد و نيز استفاده مستقيم در درمان بيماري ها، چهار مزيت گياهان در طب جديد به شمار مي روند. عصاره هاي گياهي به مانند يك تركيب ساده و خالص عمل نمي كنند چون عوامل بسياري، دراثر بخشي بيولوژيكي و تكرار پذير بودن نتايج آن ها دخالت دارند. بديهي است كه عصاره هاي گياهي استاندارد شده و حاوي تركيبات مشخص و با كيفيت ثابت، براي دستيابي به اثرات باليني ثابت و قابل اعتماد مورد نياز هستند. استفاده از فن آوري براي تبديل تركيبات گياهي به دارو، با ادغام مناسب تكنيك هاي علمي مدرن و دانش سنتي براي استاندارد سازي و كنترل كيفيت عصاره ها از جايگاه ويژه اي برخوردار است. روش كار: كنترل كيفيت و استاندارد سازي عصاره هاي گياهي شامل چند مرحله بوده كه به ويژه منبع و كيفيت مواد اوليه نقش مهمي در تضمين كيفيت و ثبات اثر آن ها دارد. استانداردسازي يك فرآيند ارزيابي كيفيت و خلوص گياهان دارويي و عصاره هاي آن ها است كه از طريق سنجش پارامترهاي مختلفي مانند شاخص هاي مورفولوژيكي، ميكروسكوپي، فيزيكي، شيميايي و بيولوژيكي حاصل مي شود. نتيجه گيري: امروزه بسياري از تحقيقات روي عصاره هاي گياهان دارويي، بدون استانداردسازي آن ها بر اساس فارماكوپه ها و روش هاي علمي انجام مي شود. در اين مقاله، تلاش شده است تا ضرورت استانداردسازي عصاره گياهان دارويي در تحقيقات و نحوه انجام آن ارائه شود.