اثر حفاظتي عصاره هيدروالكلي دانه گياه سياهدانه بر سميت كبدي القا شده با جنتامايسين درموش‌هاي صحرايي نر

زمينه و هدف: جنتامايسين يكي از آنتي بيوتيك هاي آمينوگليكوزيدي است كه در درمان انواع عفونت هاي باكتريايي استفاده مي شود. هدف از اين مطالعه بررسي اثر عصاره سياهدانه بر سميت كبدي و ميزان سطح سرمي آنزيم هاي كبدي در موش هاي صحرايي نر القا شده با جنتامايسين بود. روش كار: در اين مطالعه تجربي، 42 سر موش صحرايي نر از نژاد ويستار به 6 گروه 7 سري شامل: كنترل (2 ميلي ليتر بر كيلوگرم سالين نرمال)، دريافت كننده جنتامايسين (جنتامايسين 80 ميلي گرم بر كيلوگرم)، كنترل مثبت (عصاره سياهدانه 400 ميلي گرم بر كيلوگرم)، تيمار 1، 2 و 3 (جنتامايسين با دوز 80 ميلي گرم بر كيلوگرم به علاوه عصاره سياهدانه به ترتيب در دوزهاي متفاوت 200، 400 و 800 ميلي گرم بر كيلوگرم) تقسيم شدند. تزريق جنتامايسين به صورت درون صفاقي و به مدت 10 روز و پس از آن تجويز عصاره سياهدانه به مدت 7 روز متوالي و به صورت درون صفاقي انجام گرفت. پس از پايان آزمايشات خونگيري مستقيم از قلب جهت تهيه سرم خون و مطالعات بافتي كبد نيز انجام شد. داده ها با استفاده از آزمون آماري آنووا (آناليز واريانس يك طرفه) و تست تعقيبي توكي تجزيه و تحليل شدند. يافته ها: جنتامايسين باعث ايجاد نكروز و التهاب در بافت كبد و افزايش معنادار سطح سرمي آنزيم هاي كبدي گرديد (0.001 p). درمان با عصاره سياهدانه سبب كاهش معنادار سطح سرمي آنزيم هاي كبدي در گروه هاي تيمار در مقايسه با گروه دريافت كننده جنتامايسين شد. بيشترين تأثير معنادار را دوز بالاي عصاره سياهدانه ايجاد نمود (0.001 p). نتيجه گيري: جنتامايسين باعث ايجاد التهاب و نكروز در بافت كبد مي شود. عصاره سياهدانه به دليل دارا بودن تركيبات آنتي اكسيداني و فلاونوئيدي مي تواند اثر سمي ناشي از جنتامايسين را در كبد كاهش دهد.