مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - مقايسه روش‌هاي شبكه عصبي بيزين، شبكه عصبي مصنوعي و برنامه‌ريزي بيان ژن در تحليل كيفيتت آب رودخانه‌ها (مطالعه موردي: رودخانه بالخلوچاي)

چكيده فارسي :

ميزان كل مواد جامد محلول (TDS) عامل مهمي در مهندسي رودخانه و به ويژه مطالعه كيفيت آب رودخانه ها مي باشد. در اين تحقيق جهت تحليل ميزان مواد جامد محلول در آب رودخانه بالخلوچاي واقع در استان اردبيل از متغيرهاي كيفيت شامل بي كربنات، كلريد، سولفات، كلسيم، منيزيم، سديم و دبي جريان در مقياس زماني ماهانه طي دوره آماري (1388-1355) بعنوان ورودي مدل شبكه عصبي بيزين استفاده گرديد و نتايج آن با مدل هاي شبكه عصبي مصنوعي و برنامه ريزي بيان ژن، مقايسه شد. معيارهاي ضريب همبستگي، ريشه دوم ميانگين مربعات خطا و ضريب نش ساتكليف براي ارزيابي و نيز مقايسه عملكرد مدل ها مورد استفاده قرار گرفت. نتايج حاصله نشان داد كه هرچند سه مدل مورد بررسي با دقت قابل قبولي توانسته اند به تخمين ميزان مواد جامد محلول در آب بپردازند، ليكن مدل شبكه عصبي بيزين با بيشترين ضريب همبستگي (966/0)، كمترين ريشه دوم يا جذر ميانگين مربعات خطا (mg/lit 094/0) و نيز معيار نش ساتكليف (998/0) در مرحله صحت سنجي در اولويت قرار گرفت. در مجموع نتايج بيان گر برتري مدل شبكه عصبي بيزين در تخمين مقادير كمينه و بيشينه ي مواد جامد محلول در آب مي باشد.