منشايابي رسوبات آبي حوضه ورتوران قزوين با روش انگشت نگاري تركيبي

نخستين گام برنامه ريزي براي اجراي برنامه هاي حفاظت خاك، تشخيص منابع توليد رسوب مي باشد. به دليل وجود مشكلات زياد روش هاي سنتي براي تعيين سهم منابع رسوب، روش انگشت نگاري بعنوان جايگزيني مناسب مورد توجه محققين قرار گرفته است. هدف اصلي اين تحقيق استفاده از تكنيك انگشت نگاري تركيبي براي تعيين سهم و اهميت نسبي منابع رسوب حوزه ورتوان قزوين در توليد رسوب حوزه مي باشد. بدين منظور پس از تهيه نقشه دقيق واحدهاي سنگ شناسي حوزه، تعداد 66 نمونه از منابع رسوب و 9 نمونه از رسوبات خروجي حوزه برداشت و بر روي آنها دانه بندي و تجزيه عنصري و كاني شناسي انجام گرديد. سپس واحدهاي نه گانه سنگ شناسي با استفاده از روش تحليل خوشه اي به منابع سه گانه آتشفشاني، رسوبي تبخيري (آهكي) و رسوبي تخريبي دسته بندي گرديد. با بكارگيري آزمون مقايسه ميانگين ها و تحليل تابع تشخيص، سه ردياب كادميوم، سرب و كلسيت بعنوان تركيب بهينه ردياب ها تعيين شدند. خروجي مدل هاي چندمتغيره تركيبي نشان داد كه در زيرحوزه كامان سهم واحدهاي رسوبي تخريبي (مادستون قرمز، ماسه سنگ قرمز، شيل ذغالي)، تبخيري (آهك شيلي، آهك اوربيتولين دار، آهك با بين لايه هاي توف روشن) و آتشفشاني (توف تيره، آندزيت) به ترتيب برابر 63/4، 25/8 و 10/8 درصد، و در زيرحوزه موشقين به ترتيب برابر 36/2، 45/9 و 17/9 درصد مي باشد و در خروجي كل حوزه، سهم اين واحدها به ترتيب برابر 47/6، 37/4 و 15/1 درصد مي باشد. اما اهميت نسبي منابع رسوب كه شاخصي است كه عامل مساحت منابع مختلف در آن حذف شده است، در حوضه ورتوان و زيرحوضه هاي آن بصورت رسوبي تخريبي رسوبي تبخيري آتشفشاني است.