ارائه مدلي براي اندازه گيري تمكين مالياتي در سطح هر مؤدي مالياتي (اشخاص حقوقي)

نظام هاي مالياتي براي برخورد با رفتار عدم تمكين، متناسب با انگيزه هاي مؤدي، از استراتژي هاي گوناگوني استفاده مي كنند. انگيزه مؤديان از اين نظر مورد توجه قرار مي گيرد كه مؤديان يك گروه همگن نبوده و سطح تمكين هر مؤدي مي تواند متفاوت از مؤديان ديگر باشد. همچنين شرايط آن ها از يك دوره زماني به دوره اي ديگر تغيير مي كند. از سوي ديگر، در رعايت اصل عدالت مالياتي و نيز در راستاي جلب اعتماد مؤديان در اتخاذ استراتژي هاي مناسب برخورد با مؤديان مختلف از سوي سازمان مالياتي متناسب با سطح تمكين آنها، لازم است تمكين مالياتي در سطح هر مؤدي مورد اندازه گيري قرار گيرد. نظر به اينكه تاكنون چنين مدلي ارائه نشده است لذا هدف تحقيق حاضر، ارائه مدلي براي اندازه گيري تمكين مالياتي در سطح هر مؤدي است. بدين منظور، پرسشنامه مبتني بر روش هاي فرايند تحليل شبكه اي (ANP) و ديمتل (DEMATEL) طراحي و به 30 نفر از خبرگان مالياتي ارسال گرديد. در نهايت ضمن شناسايي مؤلفه ها و شاخص هاي تمكين مالياتي با استفاده از روش مطالعات اكتشافي در باب اشخاص حقوقي (كه مرتبط با تكاليف مؤديان در رعايت الزامات قانوني طبق ماليات عملكرد و ماليات بر ارزش افزوده مي باشد)، با بكارگيري روش تركيبي ANP و DEMATEL فازي از طريق نرم افزار Superdecision مقدار عددي استاندارد شاخص هاي تمكين برآورد و بدين ترتيب، مدل اندازه گيري تمكين مالياتي در سطح هر مؤدي ارائه گرديد. نتايج تحقيق حاكي از آن است در صورتي كه مدل موردنظر اين پژوهش در كنار مدل هاي برآورد ريسك مالياتي مؤدي به كار گرفته شوند، سازمان امور مالياتي مي تواند در بهبود تمكين مالياتي نقش موثرتري ايفاء نمايد.