ارزيابي تحمل به تنش خشكي هيبريدهاي ذرت دانه اي

اصلاح و بهبود تحمل ذرت به تنش هاي محيطي از جمله مهم ترين اهداف اصلاح ذرتاست و تنش خشكي يكي از مهم ترين عوامل محدود كننده در توليد پايدار ذرت به شمارمي رود. به همين منظور شاخص هاي تحمل به خشكي تعداد 38 هيبريد ذرت دانه اي، تحت شرايط آبياري كامل و تنش خشكي در مرحله پرشدن دانه در دو آزمايش جدا در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار به مدت دو سال در ايستگاه تحقيقاتي مركز تحقيقات كشاورزي مغان مورد مقايسه قرار گرفتند. در ارزيابي تحمل و حساسيت هيبريد هاي مورد مطالعه به تنش خشكي از شاخص هاي SSI (شاخص حساسيت به تنش)، TOL (شاخص تحمل)، MP (ميانگين حسابي محصول دهي)، HAR (ميانگين هارمونيك محصول دهي)، GMP (ميانگين هندسي محصول دهي) و STI (شاخص تحمل به تنش) استفاده شد. هيبريد هاي K74/2-2-1-3-1-1-1-1\times K3653/2\ و SC704 در هر دو شرايط آبياري، عملكرد دانه بالاتراز ميانگين داشتند. اين دو هيبريد با بالاترين مقدار STI، در نمودار باي پلات در ناحيه با پتانسيل توليد بالا و حساسيت به خشكي پايين قرار گرفتند. از طرف ديگر لاين پدري اكثر هيبريدهاي متحمل به تنش خشكي، لاين K3653/2 بود، بنابراين توصيه مي شود در برنامه هاي به نژادي ذرت در استخراج ارقام متحمل به تنش خشكي از اين لاين بيشتر استفاده شود. همچنين نتايج نشان داد، هرچند شاخص هاي MP،GMP و STI نسبت به ساير شاخص ها در به گزيني هيبريدهاي متحمل با عملكرد بالا موفق تر بودند، اما با بكارگيري تجزيه باي پلات مي توان هيبريدهاي متحمل به تنش خشكي را بهتر گزينش نمود.