بررسي ژنتيكي تجمع كلر در برگ توتون شرقي (Nicotiana tabacum L.)

كلر به عنوان يك ريز مغذي، اثرات مثبتي در كيفيت برگ توتون دارد. بااين حال مقدار بيشتر كلر داراي اثرات سوء بر كيفيت توتون است. به منظور بررسي ژنتيكي تجمع كلر در برگ توتون شرقي (Nicotiana tabacum L.)، هر يك از دو لاين Basma 1610 و SPT 406 با ميزان تجمع كم كلر با رقم Basma S.31 با ميزان تجمع بيشتر كلر تلاقي يافتند. والدين هر تلاقي به همراه نسل هاي F1، F2، BC1 و BC2 مربوطه در شرايط مزرعه در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار براي تجمع كلر در برگ ارزيابي شدند. نتايج حاصل از تجزيه واريانس نشان داد كه تفاوت معني داري بين نسل هاي موردبررسي براي تجمع كلر در برگ در سطح احتمال 1 درصد وجود دارد. تجزيه ميانگين نسل ها به منظور برآورد آثار ژن با استفاده از آزمون مقياس وزني و كاي اسكور انجام گرفت. كاي اسكور مدل ساده سه پارامتري افزايشي غالبيت براي تلاقي ها معني دار شد كه حاكي از حضور اثرات متقابل غير اللي در توارث صفت تجمع كلر در برگ است. براي تلاقي Basma 16-10 (\times) Basma S. 31 بهترين مدل براي توجيه توارث صفت تجمع كلر در برگ مدل 5 پارامتري با اجزاي [m]، [h]، [i]، [j] و [l] مي باشد. مقدار بالا و معني دار[h] در مقايسه با [d] حاكي از نقش مهم مؤلفه غالبيت در كنترل صفت در اين تركيب تلاقي است. در تركيب تلاقي SPT 406 times; Basma S. 31 مدل 4 پارامتري با اجزاء [m]، [d]،[i] و [l] بهترين مدل مي باشد. حضور [d] و [i] در غياب [h] بر اهميت بيشتر اثرات ژنتيكي افزايشي در اين تركيب تلاقي در كنترل صفت تجمع كلر در برگ دلالت دارد. بنابراين مي توان گفت مكانيسم درگير در تجمع كلر در ژنوتيپ هاي فوق فرق مي كند. بنابراين استراتژي هاي اصلاحي متفاوتي براي گزينش و اصلاح واريته هاي با تجمع كم كلر از جمعيت هاي در حال تفرق هريك از تلاقي ها لازم است.