تجزيه و تحليل گرافيكي صفات وابسته به عملكرد دانه در ذرت (.Zea mays L) با استفاده از تجزيه داي‌آلل در شرايط نرمال و تنش خشكي

به منظور تجزيه و تحليل گرافيكي و تعيين چگونگي كنترل ژنتيكي صفات وابسته به عملكرد دانه 6 اينبرد لاين ذرت و 15 هيبريد حاصل از تركيب آنها در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با 3 تكرار در دو آزمايش مجزا تحت شرايط نرمال و تنش خشكي در مزرعه تحقيقاتي مركز تحقيقات كشاورزي صفي آباد دزفول در سال 1390 اجرا گرديد. تفاوت بين ژنوتيپ ها براي كليه صفات در هر دو شرايط تنش و نرمال بسيار معني دار بود. لذا تغييرات ژنتيكي بين ژنوتيپ ها به روش هاي هيمن و جينكز به اجزاء افزايشي و غيرافزايشي تفكيك گرديد. تجزيه واريانس نشان داد كه در هر دو شرايط تنش و نرمال اثرات افزايشي و غيرافزايشي در كنترل صفات مورد نظر دخالت دارند. بر اساس ميانگين درجه غالبيت در هر دو شرايط تنش و نرمال، صفات ارتفاع گياه، تعداد رديف دانه در بلال، تعداد دانه در رديف و عملكرد دانه در بوته با اثر فوق غالبيت و بدليل سهم بيشتر آثار غيرافزايشي ژن ها در كنترل اين صفات انتخاب مستقيم براي صفات مذكور در نسل هاي اوليه مؤثر نيست و گزينش براي اين صفات بايد به نسل هاي پيشرفته برنامه به نژادي موكول گردد. همچنين صفات ASI1 و وزن 100 دانه با اثر غالبيت نسبي كنترل مي شوند. با توجه به سهم بيشتر آثار افزايشي ژن ها در كنترل اين صفات انتخاب مستقيم براي آنها در نسل هاي اوليه مي تواند در هر دو محيط نرمال و تنش مفيد باشد.