ماهيت نظريه اخلاقي؛ شرحي بر يك نظريه اخلاقي درست و مقبول

از وظايف اخلاق هنجاري ارائه معيارهاي فراگير اخلاقي و تعيين مصاديق ارزش اخلاقي است؛ در اين ميان سه گروه نظريه غايت‌گرا، وظيفه‌گرا و فضيلت‌محور تلاش كرده‌اند تا به اين مهم بپردازند. هر يك از اين سه نظريه اشكالاتي دارند كه نيازمند بررسي و تحقيق است. از اين ميان امكان تلفيق ميان اين سه ديدگاه به گونه‌اي كه ساختار آنها باقي بماند نيز وجود ندارد. بنابراين تنها راه حل اين است كه ويژگي‌هاي يك نظريه اخلاقي درست و قابل قبول بررسي شود تا راهي براي دستيابي به آن باز شود. مهم‌ترين شاخص‌هايي را كه يك نظريه درست بايد رعايت كند عبارتند از: توجه كافي به بي‌طرفي اخلاقي، برخورداري از ادله درست، در نظر گرفتن ماهيت اخلاق، بهره‌مندي از مباني اخلاقي صحيح، نظام‌مندي و سازگاري و كاربردي بودن. مي‌توان از دين اسلام با توجه به برخورداري از مباني قوي و دستورات روشن، به نظريه‌اي رضايتبخش در اين باب دست يافت. البته اين مهم نيازمند بررسي مسئله در ابعاد نظري، عملي و كاربردي مبتني بر آموزه‌هاي اسلامي است.